عدالت از دیدگاه امام علی(ع)

Abstract

عدالت از دیدگاه امام علی(ع)

دکتر جلال درخشه

چکیده: یکی از پرسش‌های پایدار و در عین حال پیچیده در تاریخ تفکر سیاسی بشر، پرسش عدالت است؛ به نحوی که همۀ اندیشمندان سیاسی در باب آن بحث کرده‌اند. اما اینکه عدالت یا امر عادلانه چیست و یا به چه نوع تصمیمی، تصمیم عادلانه اطلاق می‌شود، همواره با پاسخ‌های متفاوتی همراه شده است. در عین حال، عدالت به عنوان مقوله‌ای فراتاریخی، مسئلۀ پایای ادیان الهی و به ویژه اندیشۀ اسلامی نیز است. در اندیشۀ اسلامی عدالت به خودی خود از چنان اهمیتی برخوردار است که در قرآن کریم و نیز در سنت در باب آن بحث‌های فراوانی وارد شده و به دنبال آن به عنوان یکی از پرمناقشه‌ترین مفاهیم دینی همواره مورد واکاوی اندیشمندان مسلمان، اعم از فیلسوف و متکلم و فقیه، بوده است. در مقالۀ حاضر مقولۀ عدالت از دیدگاه امیرالمؤمنین امام علی(ع) بررسی می‌شود؛ به ویژه اینکه ایشان، تنها امام معصومی است که در طول تاریخ اسلام در رأس قدرت سیاسی قرار گرفته و جامعۀ اسلامی را با همۀ حوادث سیاسی پیچیده و شکاف‌های گستردۀ آن، رهبری کرده است.