سیاست خارجی ایران در قبال ایالات متحد آمریکا از منظر نظریۀ پیوستگی جیمز روزنا در سال‌های 1332- 1357ش

Abstract

سیاست خارجی ایران در قبال ایالات متحد آمریکا

از منظر نظریۀ پیوستگی جیمز روزنا در سال‌های 1332- 1357ش

دکتر فرهاد عطایی تاریخ دریافت: 03/08/1387

جهانشیر منصوری‌مقدم تاریخ پذیرش: 16/10/1387

چکیده

سیاست خارجی ایران در مقابل آمریکا، از جمله موضوعات مهمی است که در تکمیل سؤال از سیاست خارجی آمریکا در مقابل ایران، باید به آن پرداخته شود. این در حالی است که در جامعۀ علمی ما بنا به ضرورت‌های کاربردی، معمولاً سؤال دوم مد نظر بوده است. به‌منظور رفع این اشکال و با توجه به نقش محوری نظریۀ جیمز روزنا طی سال‌های اخیر جهت تحلیل و فهم سیاست‌های خارجی، در این مقاله سیاست خارجی ایران در قبال ایالات متحد آمریکا از منظر نظریۀ پیوستگی جیمز روزنا در طی سال‌های 1357-1332ش / 1979-1953م. بررسی شده است. سیاست خارجی ایران به دو دورۀ 1332- 1342 و 1342- 1358 تقسیم می‌شود و در هر‌کدام از این دوره‌ها، گفتمان حاکم بر سیاست خارجی ایران بحث می‌گردد. سپس، عوامل تأثیرگذار بر سیاست خارجی ایران مشخص می‌شود که مهم‌ترین عوامل تأثیرگذار بر سیاست خارجی ایران، پادشاه و ساختار نظام بین‌الملل بوده است. اهمیت این تحلیل از آنجا ناشی می‌شود که ما را در درک ریشه‌های وابستگی سیاست خارجی ایران در دوران پهلوی و مؤلفه‌های خارجی مؤثر بر آن آگاه می‌سازد. موضوعی که در مدیریت سیاسی خارجی مستقل فعلی باید پیوسته نسبت به آن حساس و از بازتولید آن جلوگیری کرد.