طراحی ایرانی

Abstract

تمدن‌ها بر پایۀ فرهنگ‌ها استوارند. تاریخ، فرهنگ عامه و اندیشۀ خواص یک جامعه است که فرهنگ آن را شکل می‌دهد. طراحی ایرانی بخشی از فرهنگ ایرانی است. آن را می‌فهمیم، اما قادر به تصویر کردن آن نیستیم و این به‌دلیل گسیختگی فرهنگی است که در این روزگار با آن مواجه هستیم. وقتی تاریخ، فرهنگ عامه و اندیشۀ خواص یک جامعه چنان از هم فاصله می‌گیرند که در یک ظرف قابل جمع شدن نیستند، این گسیختگی آغاز می‌شود. مردمی که دیگر ارتباط ساختاری با تاریخشان ندارند و خواصی که مقتضیات روز جامعۀ پیرامون را نه درک می‌کنند و نه در برابر آن پیشنهاد پسندیده‌ای برای جامعه دارند، وحدت فرهنگی را زیر سؤال می‌برند.<br /> این مقاله تلاشی است برای جمع کردن این عناصر متباین دریک ظرف. آیا می‌توانیم همۀ عناصر ناهمگونی را که امروز، فرهنگ ایرانی نام گرفته‌اند، به‌منظور ایجاد مفهوم مشخصی به نام طراحی ایرانی در کنار هم جمع کنیم؟ یافتن و در یک ظرف ریختن همۀ شباهت‌هایی که ایرانیان با یکدیگر دارند که وجه تمایز آن‌ها با همۀ تمدن‌های دیگر است، کار دشواری است که باید از جایی آغاز شود. ویژگی‌های هیچ فرهنگی، خوب یا بد و درست یا غلط نیستند. آن‌ها تنها ویژگی‌های فرهنگی گروهی از مردم به‌شمار می‌روند. احترام به این ویژگی‌ها بخشی از تلاشی است که برای تدوین این چهارچوب انجام می‌پذیرد.<br /> اگر بخش اندیشمند جامعۀ ایرانی بتواند ویژگی‌های طراحی ایرانی را به‌روشنی تدوین کند و آن را به شکل قابل‌پذیرش و اجرایی در اختیار جامعۀ طراحان ایرانی قرار دهد، اتفاقات بزرگی در راه خواهند بود. نخست اینکه این شخصیت واحد به ایجاد جامعه‌ای واحد از طراحانی با ادراک مشترک منجر می‌شود که هم‌افزایی این نیروها اینرسی زیادی برای رشد این جامعه پدید می‌آورد. دوم اینکه جامعه‌ای از طراحان با هویت و شخصیت فرهنگی مشترک به‌خودی‌خود یک زبان قدرتمند است برای گفت‌وگوی مؤثر با جامعۀ جهانی. و در انتها، این زبان قدرتمند یک ابزار فروش بی‌همتاست برای ایجاد توأمان گردش اقتصادی و فرهنگی. مردم در همۀ جهان، اندیشۀ قدرتمند را می‌خرند و این فرصتی است که فراروی ماست.