برآورد نیاز آبی محصول سیب زمینی در اقلیم تربت حیدریه و تخمین تبخیر و تعرق واقعی براساس تبخیر و تعرق مرجع

Abstract

سیب‏زمینی از محصولات غده‏ای است که نقش مهمی در تغذیه مردم جهان دارد و به دلیل عملکرد بسیار بالا در واحد سطح انرژی و مقدار پروتئین تولیدی در واحد سطح سیب زمینی بیش از گندم و برنج می باشد. برای افزایش مساحت مزارع زیرکشت، کاهش تلفات آب لازم می‏باشد. یکی از راه‏های کاهش تلفات آب در مزارع، برنامه‏ریزی صحیح آبیاری می باشد که اساس آن را برآورد دقیق نیاز آبی گیاهان تشکیل می‏دهد .معادلاتی که برای محاسبه تبخیر و تعرق پتانسیل استفاده می شوند، پارامترهای اقلیمی یکسانی را به کار نمی‏گیرند و به دلیل ماهیت تجربی آن‏ها برای تمام شر ایط اقلیمی مناسب نیستند .به همین دلیل لازم است که معادله مناسب هر منطقه مشخص شود. بدین منظور در این تحقیق با استفاده از داده‏های ایستگاه هواشناسی تربت حیدریه، مقدار تبخیر و تعرق گیاه واقعی با اعمال ضریب اصلاحی (بایگی) محاسبه شده و با روش فائو پنمن – مانتیث (تبخیر و تعرق مرجع) مورد مقایسه قرارگرفتند. نتایج نشان داد میزان تبخیر و تعرق 63/2 برابر میانگین بارندگی در فصل رویش است. مفهوم این است که گیاه از رطوبت ذخیره شده برای تبخیر و تعرق استفاده نموده است. بدین ترتیب برای جبران تخلیه رطوبتی باید گیاه آبیاری گردد. نیاز آبیاری گیاه سیب‏زمینی با مدل کراپ وات از اول کاشت تا برداشت محصول 1/803 میلی‏‎متر و میزان آبیاری که این کاهش رطوبت را جبران کند، 9/741 میلی متر به دست آمده است.