ارزیابی اقتصادی تأثیرات کاهش حقابۀ تالاب انزلی بر خدمات اکولوژیکی مؤثر بر معیشت و درآمد جوامع محلی

Abstract

تالاب‏ها به دلیل ارائۀ کالاها و خدمات مستقیم و غیرمستقیم به جامعۀ بشری، بسیار اهمیت دارند و این امر سبب رشد فزایندۀ توجه به احیا و نگهداری آنها در جوامع مختلف شده است. به‏منظور حفظ ارزش‏های زیست‏محیطی تالاب‏ها و ‌تضمین رفاه اقتصادی-اجتماعی حاشیه‏نشینان تالاب، تأمین مقدار آب مورد نیاز برای ارائۀ مناسب خدمات اکولوژیکی مرتبط با موجودات اکوسیستم و جوامع محلی اطراف تالاب ضروری است. در پژوهش حاضر تالاب بین‏المللی انزلی به‏عنوان مطالعۀ موردی انتخاب شد و از یک مدل مفهومی برگرفته از مبانی IWRM برای ارزیابی خسارت‏های اقتصادی حاصل از تخریب شرایط اکولوژیکی تالاب استفاده شد. با تعریف وضعیت مطلوب و همچنین حداقل قابل قبول تالاب انزلی از نظر سلامت اکولوژیکی، ارزش اقتصادی کارکردها و خدمات تالاب در چهارچوب اهداف در نظر گرفته‌شده برای مدیریت یکپارچه در ترازهای اکولوژیکی متناظر به دست آمد. به منظور ارزیابی اقتصادی شرایط اکولوژیکی تالاب انزلی، ابتدا ارزش اقتصادی کل تالاب در شرایط حاضر از مجموع ارزش استفاده‏ای مستقیم، ارزش استفاده‏ای غیرمستقیم و ارزش غیر‏استفاده‏ای آن به میزان 102222 میلیون تومان برآورد شد. سپس، از طریق مقایسۀ ارزش اقتصادی کاسته‌شده در حال حاضر نسبت به دو وضعیت حداقل و مطلوب اکولوژیکی ارزش خدمات تالاب ارزیابی شد. در مقالۀ حاضر با معرفی شاخص‏هایی برای مشاغل اصلی مرتبط با تالاب، نشان داده شد که بر هم خوردن توازن هیدرولوژیکی از طریق لطمه زدن به خدمات اکولوژیکی ملموس تالاب انزلی، چه تأثیراتی بر ارکان مدیریت یکپارچۀ منابع آب در سیستم یادشده بر جای گذاشته است.