ارزیابی سیستم‌های مختلف سرمایش گلخانه در اقلیم‌های متنوع ایران با توجه به کاهش منابع آب

Abstract

هدف از پژوهش حاضر، ارائۀ چارچوبی است که فنی-اقتصادی‏ترین سیستم سرمایش را با توجه به اقلیم‏های مختلف آب و هوایی ایران، قیمت حامل‏های آب و انرژی، و شرایط کشت مناسب محصول بر‏گزیند. همچنین، سیاست‏گذار را قادر ‏سازد تا به‏گونه‏ای قیمت آب را تعیین کند تا کشاورز کم‏مصرف‏ترین سیستم سرمایش را از نظر مصرف آب برای گلخانه برگزیند. سه نوع مختلف سیستم سرمایش شامل سیستم‏های فن و پد تبخیری، انبساط مستقیم و چیلر جذبی برای پنج اقلیم آب و هوایی متنوع ایران ارزیابی شده است. ارزیابی در سه سناریو صورت می‏گیرد که در آن سناریوهای نخست و دوم تمام سیستم‏های سرمایش را تحت قیمت‏های فعلی و واقعی آب بررسی می‏کند، در حالی ‏که سناریوی سوم قیمت بهینۀ آب را به‏گونه‏ای اختیار می‏کند که سیستم سرمایش با کمینۀ مصرف آب انتخاب شود. نتایج نشان می‏دهد سیستم سرمایش فن و پد که قبلاً باور بر این بود که فنی-اقتصادی‏ترین سیستم سرمایش برای گلخانه‏های ایران است، در حقیقت فنی-اقتصادی‏ترین سیستم سرمایش برای تمام اقلیم‏های آب و هوایی ایران نیست و سیستم سرمایش انبساط مستقیم (تراکمی) با میانگین هزینۀ معادل سرمایش 0427/0 و 2733/0 دلار بر کیلو‏وات ساعت سرمایش در مقابل 0510/0 و 8264/0 دلار بر کیلو‏وات ساعت سرمایش میانگین هزینه معادل سرمایش سیستم سرمایش فن و پد، به‌ترتیب در سناریو‏های اول و دوم برتری یافته است. درنهایت، سناریوی سوم این‏گونه پیشنهاد می‏کند که با افزایش 4/17 درصدی قیمت آب، کشاورز متقاعد خواهد شد تا در سراسر اقلیم‏های آب و هوایی ایران، سیستم سرمایشی‏ای انتخاب کند که کمترین میزان مصرف آب را دارد.