ارائه روشی جدید برای ارزیابی کیفیت هیدروژئوشیمیایی آب‌های زیرزمینی با استفاده از الگوریتم‌های هوش جمعی

Abstract

طی سال‏های اخیر، افزایش میزان شوری و کاهش کیفیت آب‏های زیرزمینی به‌دلیل نفوذ و اختلاط آلاینده‏ها، به یکی از چالش‏های زیست‏محیطی تبدیل شده است. این چالش‏ها مخاطراتی جدی در راه توسعۀ جوامع بشری و سلامت انسان‏ به وجود آورده‌اند. به‏منظور جلوگیری از مخاطرات آتی و برنامه‏ریزی‏های مناسب برای حفظ منابع آبی، بررسی کیفی منابع آب زیرزمینی از موارد ضروری است. در پژوهش حاضر، روش هوش جمعی مبتنی بر الگوریتم‏های فراابتکاری انتخابات و گرگ خاکستری به‌منظور تعیین مقادیر بهینه برای پارامترهای کیفی آب نظیر TDS، EC و SAR ارائه شده است. به‌منظور ارزیابی روش‏های پیشنهادی، از داده‏های مربوط به دشت بستان‏آباد طی دورۀ آماری 10 ساله (1382ـ 1392) استفاده شده و نتایج براساس استانداردهای ویلکاکس، شولر و پایپر بررسی شد. نتایج آزمایش‏ها نشان می‏دهند آب‏های زیرزمینی دشت بستان‏آباد برای مصارف کشاورزی و شرب در حد متوسط تا قابل ‏قبول بوده و به‏دلیل خورندگی و سختی کم، از نظر استفاده در صنعت مناسب‌اند. بیشتر داده‏ها در کلاس C2S2 قرار گرفتند که برای مقاصد کشاورزی مناسب است. ضریب همبستگی بیش از 95 درصد، بیان‌کنندۀ دقت قابل‏ قبول الگوریتم بهینه‏سازی گرگ خاکستری در مقایسه با الگوریتم انتخابات در تخمین پارامترهای کیفی آب زیرزمینی است.