ارزیابی تغییر اقلیم ایستگاه بجنورد طی دورۀ 2016 تا 2050 با استفاده از مدل‌های ریزمقیاس‌نمایی LARS WG و SDSM

Abstract

اقلیم زمین همواره ‌در حال تغییر بوده است، ولی روند فعلی تغییرات اقلیمی زمین به‌دلیل تأثیر انسان بر آن، اهمیت بی‌سابقه‌ای پیدا کرده است. در پژوهش حاضر برای ارزیابی تغییرات اقلیمی در ایستگاه بجنورد از مدل‌های‌ LARS WG و SDSM به منظور ریزمقیاس‌نمایی استفاده شده است. در هر دو مدل سناریوهای A و B ‌بررسی شده، اما در مدل SDSM از سناریوهای جدید RCP نیز استفاده شده است. نتایج بررسی وضعیت ایستگاه از نظر دما این نکته را روشن می‌کند که متوسط دمای ایستگاه طی دورۀ مطالعه حدود 52/13 درجۀ سانتی‏گراد است، اما بعد از سال 2000 دمای ایستگاه بیشتر از میانگین درازمدت آن قرار گرفته است. نتایج مدل LARS WG نشان می‏دهد بارش در ایستگاه تا سال 2050 افزایش می‏یابد. در سناریوی B1 مقدار افزایش بارش تا سال 2050، 258 میلی‏متر برآورد شده که 16 میلی‏متر بیشتر از بارش پایه است و تمامی فصول در این سناریو افزایش بارش دارند و مقدار افزایش در سناریوی A2 به میزان 256 میلی‌متر در سال می‏رسد. در مدل SDSM بارش افزایش می‏یابد و این افزایش بارش در سناریوهای A2 و B1 بیشتر از سناریوهای RCP است. این مقدار در سناریوی A2، 289 میلی‏متر؛ در سناریوی B2، ‌294 میلی‏متر؛ در سناریوی 6/2 RCP، این مقدار 264 میلی‏متر؛ در سناریوی 5/4 RCP، 273 میلی‏متر و در سناریوی 5/8 RCP، این مقدار 264 میلی‏متر افزایش می‏یابد. ‌در مدل LARS WG دمای کمینه در هر دو حالت روند افزایشی دارد و بیشترین مقدار افزایش دمای کمینه به فصل زمستان سناریوی A2 به میزان 8/0 درجۀ سانتی‏گراد مربوط است. از نظر ماهانه در هر دو سناریو دمای بیشینه در ماه‏های مارس، آوریل و می بیشترین افزایش را نسبت به دیگر فصول را دارد. مدل SDSM ‌دمای بیشینه و کمینۀ سالانۀ کمتری را نسبت به دورۀ پایه نشان می‏دهد؛ اما از نظر ماهانه ماه‏های مارس، آوریل و می هم ‏دمای کمینه افزایش‏ یافته و هم‏ دمای بیشینه افزایش می‏یابد که نشان‌دهندۀ تطابق نتایج هر دو مدل با هم است.