تأثیر محرک‌های زیستی هیومی فورته و‎ ‎اسید آمینه ال-آرژنین بر صفات رشدی، فیزیولوژیکی و ‏بیوشیمیایی جعفری آفریقایی (‏Tagetes erecta L.‎‏) تحت تنش خشکی

Abstract

به منظور بررسی اثر محرک زیستی هیومی فورته و اسید آمینه آرژنین بر خصوصیات رشدی، فیزیولوژیکی و بیوشیمیایی گل جعفری آفریقایی (<em>Tagetes</em> <em>erecta</em> L.) در شرایط تنش خشکی، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه کاملا تصادفی در 3 تکرار انجام شد. عامل اول هیومی فورته در سه سطح (0، 5/2 و 5 میلی­گرم در لیتر)، عامل دوم اسیدآمینه ال-آرژنین در سه سطح (0، 5/1 و 3 میلی­مولار ) و عامل سوم تنش خشکی در سه سطح (100، 70 و 40 درصد ظرفیت زراعی) بودند. صفات تعداد گل، قطر گل­، کلروفیل کل، کاروتنوئید، فعالیت آنزیم سوپر اکسید دیسموتاز و مقدار عناصر پرمصرف (نیتروژن، پتاسیم و فسفر) در برگ اندازه گیری شدند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد اثر هیومی فورته و خشکی روی تعداد و قطر گل معنی­دار شد (05/0P≤). تنش خشکی روی تمامی صفات مورد بررسی تأثیر معنی­داری داشت به‌طوریکه تنش 40 درصد ظرفیت زراعی سبب کاهش تعداد و قطر گل، کلروفیل کل و عناصر پرمصرف شد، اما سبب افزایش فعالیت آنزیم سوپر اکسید دیسموتاز و کاروتنوئید گردید. نمونه­های تیمار شده با هیومی فورته 5 میلی­گرم در لیتر بیشترین تأثیر بر صفات آزمایشی داشتند. اثرات سه­گانه هیومی­فورته، ال-آرژرنینوخشکی روی کلروفیل کل، فعالیت آنزیم سوپراکسید دیسموتاز، فسفر و پتاسیم معنی­دار شد (05/0P≤). تیمار ترکیبی هیومی فورته 5 میلی­گرم در لیتر به علاوه ال-آرژنین 3 میلی­مولار مناسب‌ترین تیمار جهت کاهش آثار سوء ناشی از تنش به‌ویژه تنش 40 درصد ظرفیت زراعی روی گیاه جعفری آفریقایی می­باشد.