بهینه‌سازی روش ریزازدیادی درون شیشه‌ای برخی پایه‌های پر رشد گلابی

Abstract

به منظور ریزازدیادی چهار پایة‌ پر رشد گلابی شامل پایه‌های کنجونی، <em>Pyrus betulifolia</em>، درگزی و پایة‌ Gh1 اثر چند محیط‌ کشت پایه (MS، QL و QL تغییریافته)، سایتوکینین و اکسین بر میزان باززایی، پرآوری و ریشه‌زایی آن‌ها در شرایط درون شیشه‌ای در مؤسسة تحقیقات اصلاح و تهیة نهال و بذر کرج بررسی شد. نتایج نشان داد در بین محیط‌های کشت پایه، بیشترین میزان پرآوری برای همة پایه‌ها، در محیط کشت QL مشاهده شد. در بین پایه­های گلابی، پایة Gh1 در هر دو محیط کشت QL و QL تغییریافته، باززایی مطلوبی را نشان داد. نتایج مربوط به پرآوری ریزنمونه­ها در غلظت‌های 1 و 2 میلی‌گرم در لیتر BAP و 0، 1 و 2 میلی‌گرم در لیتر 2ip نشان داد، بیشترین پرآوری در غلظت 1 میلی‌گرم در لیتر BAP به دست آمد، اما با اضافه کردن 2ip به محیط کشت، تأثیر معنا‌داری بر پرآوری ریزنمونه­ها نداشت. همچنین درصد ریشه‌زایی پایه‌ها با استفاده از غلظت‌های مختلف IBA نشان داد که بیشینه ریشه‌زایی در غلظت 1 میلی­گرم در لیتر IBA به دست آمد. ارزیابی درصد ریشه­زایی در دو محیط کشت حاوی آگار و پرلایت نشان داد که بیشترین ریشه­زایی پایه­ها به‌غیراز پایة <em>P. betulifolia</em>، در محیط کشت حاوی پرلایت به دست آمد. درمجموع به منظور موفقیت در ریزازدیادی پایه‌های یادشده در شرایط درون شیشه­ای استفاده از محیط کشت QL حاوی BAP (1 میلی­گرم در لیتر) برای پرآوری مطلوب و تیمار 1 میلی­گرم در لیتر IBA در شرایط پرلیت برای ریشه‌زایی مطلوب، قابل توصیه است.