تنوع ژنتیکی برخی نژادگان‌های انار ایران با استفاده از نشانگرهای ریخت‌شناختی

Abstract

انار یکی از محصولات مهم باغبانی در ایران است. انتخاب یک نژادگان (ژنوتیپ) مناسب و مقاوم به شرایط محیطی و دارای عملکرد بالا نقش مهمی در افزایش بهره‌برداری اقتصادی این محصول دارد. در این پژوهش تنوع ژنتیکی برخی نژادگان‌های انار ایران، با استفاده از بیست صفت ریخت‌شناختی (مورفولوژیک) مربوط به برگ، گل و میوه در دو سال متوالی ارزیابی شد. نتایج بررسی‌ها نشان داد، بین نژادگان­ها از لحاظ ویژگی‌های ریخت‌شناختی تفاوت معنی‌داری وجود دارد، به‌طوری‌که بیشترین ضریب تغییرات مربوط به صفات شمار آریل در میوه، سفتی بذر، وزن میوه، وزن آریل و پوست بود. نتایج تجزیه به ‌عامل‌های اصلی، صفات ریخت‌شناختی را به هشت گروه عاملی تقسیم کرد که مهم‌ترین این صفات مربوط به آریل بود. نتایج تجزیۀ خوشه­ای نژادگان‌های مورد بررسی را به سه گروه تقسیم‌بندی کرد، به‌طوری‌که نژادگان‌های تب و لرز و ماهان، گبری دانۀ سیاه و سیاه‌دانۀ پیشوا، شیرین هسته‌دار و بی­هسته با هم همانندی زیادی نشان دادند که بیان‌کنندۀ رابطۀ خویشاوندی آن­ها است.