تأثیر نوع محیط کشت و ‌اسید هیومیک بر برخی ویژگی‌های مهم رویشی نهال پرتقال والنسیا با پایۀ نارنج

Abstract

هدف از انجام این پژوهش، بررسی تأثیر بسترهای مختلف کشت و ­اسید هیومیک بر برخی ویژگی­های مهم رویشی و میزان جذب عنصرهای کانی فسفر و پتاسیم در برگ نهال پرتقال والنسیا پیوندشده روی پایۀ نارنج بود. این آزمایش به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار در شهرستان باشت استان کهگیلویه‌ و بویراحمد اجرا شد. عامل اول ­اسید هیومیک در غلظت‌های 0، 5/2 ، 5 و 5/7 گرم در لیتر و عامل دوم هفت نوع بستر کاشت شامل: 1- خاک زراعی، 2- زئولیت، 3- خاک­برگ، 4- خاک زراعی+ زئولیت (50-50)، 5- خاک زراعی+ ورمی‌کمپوست (50-50)، 6- خاک+ خاک‌برگ (50-50) و 7- خاک زراعی+ ورمی‌کمپوست + زئولیت (33-33-33) بود. بنابر نتایج، کاربرد ­اسید هیومیک، بستر کاشت و برهمکنش این دو بر همۀ صفات مورد بررسی نهال پرتقال والنسیا در سطح احتمال 1 درصد معنی‌دار شد. بیشترین و کمترین ارتفاع نهال به میزان 81 و 50 سانتی­متر به ترتیب در نهال­های کاشته‌شده در بستر کاشت ورمی‌کمپوست + زئولیت+ خاک زراعی و 5 گرم در لیتر ­اسید هیومیک و نهال­های کاشته‌شده در خاک بدون کاربرد ­اسید هیومیک مشاهده شد. بیشترین شمار برگ (97 عدد)، وزن تر و خشک برگ و ریشه، پتاسیم و فسفر برگ در نهال­های تیمارشده با 5/7 گرم در لیتر ­اسید هیومیک و بستر کشت خاک+ زئولیت+ ورمی‌کمپوست به دست آمد. به‌طورکلی بنا بر نتایج این پژوهش، می‌توان کاربرد 5 تا 5/7 گرم در لیتر ­اسید هیومیک و بستر کشت ترکیبی خاک زراعی+ زئولیت+ ورمی‌کمپوست را به‌منظور بهبود ویژگی‌های کمی و کیفی نهال پیوندی پرتقال والنسیا روی پایۀ نارنج را پیشنهاد کرد.