ارزیابی زیبایی‌شناسی گیاهان درختی بومی هیرکانی (بررسی موردی: حوزۀ شهرستان ساری)

Abstract

کاربرد گیاهان بومی در فضای سبز از جمله مواردی است که در منظرسازی کمتر به آن توجه شده است. لذا این پژوهش باهدف بررسی جنبۀ زیباشناسانۀ گیاهان درختی بومی زیر حوزۀ هیرکانی انجام پذیرفت. بررسی‌های میدانی روی 55 گونۀ درختی بومی موجود در منطقۀ مورد بررسی به مدت یک سال انجام شد. ثبت ویژگی‌های زیباشناسی به کمک مشاهدۀ درختان در طبیعت و عکس‌برداری از اندام‌های مختلف صورت پذیرفت و با توجه به شاخص‌های زیباشناسی امتیازدهی انجام شد، سپس ارزیابی داده‌ها به کمک روش خوشه (کلاستر)بندی در نرم‌افزارSPSS انجام شد. درنهایت گونه‌های درختی بومی منطقۀ هیرکانی بر پایۀ شاخص­های زیباشناسی تفکیک شده‌اند. در مرحلۀ پایانی گونه‌های برتر بر پایۀ نوع کاربری‌ گروه‌بندی شدند؛ درنهایت 23 گونه مناسب مناظر خیابانی، 42 گونه مناسب بوستان‌ها، 10 گونۀ درختی مناسب برای ایجاد منظره‌های میوه‌دار، 19 گونه برای استفاده در ایجاد پرچین و دیوارسبز و 7 گونه برای حاشیۀ رودخانه‌ها و مکان‌های مرطوب معرفی شدند. از جمع‌بندی نتایج این تحقیق می‌توان چنین نتیجه‌گیری کرد که از دیدگاه زیباشناسی برخی از گونه‌های درختی بومی هیرکانی قابلیت بالایی به جهت استفاده در منظره‌های شهری دارند. لذا انجام پژوهش‌های سازگاری گونه‌های پیشنهادی با محیط شهری توصیه می‌شود.