اثر تابش اشعه فرابنفش C بر برخی ترکیبات فیتوشیمیایی و فعالیت پاداکسایشی در پوست حبه انگور رقم بیدانه سفید

Abstract

اثر پرتو فرابنفش نوع C (UV-C) به­تنهایی یا در ترکیب با دیگر تیمارها بر سنتز ترکیبات ثانویه در گیاهان، اخیرا مورد توجه قرار گرفته است<em>.</em> در این پژوهش، اثر پرتو UV-C بر برخی ویژگی‌های فیتوشیمایی و فعالیت برخی آنزیم‌های دخیل در متابولیسم ترکیبات فنلی در انگور مورد بررسی قرار گرفت. ابتدا حبه‌های انگور رقم بیدانهسفید در معرض پرتو UV-C در شدت­های0 (شاهد)، 8/0، 2/1 و 2/4 کیلوژول بر مترمربع قرار گرفته و سپس در دمای 15 درجه سانتی‌گراد به­مدت 6 روز نگهداری شدند. شدت­های کم پرتو فرابنفش، تجمع فنل کل در پوست حبه را القا کرد. کمترین میزان فلاونوئید کل در حبه­های تیمار شده با بالاترین شدتUV-C (kJm^-2 2/4) در روز اول مشاهده شد درحالی­که حبه‌های تیمارشده با شدت­ کم UV-C (kJm^-2 8/0) پس از گذشت 5 روز بیشترین میزان فلاونوئید را داشتند (45/0 میلی­گرم روتین در گرم وزن تر). همچنین کاربرد تابش UV-C منجر به افزایش ظرفیت پاداکسایشی نمونه­های تیمارشده در مقایسه با شاهد گردید. لازم به ذکر است پرتوتابی باUV-C اثر معنی­داری بر مقدار تانن کل پوست حبه نداشت؛ با این وجود اثر UV-C بر فعالیت آنزیم فنیل­آلانین­آمونیالیاز (PAL) در طول مدت نگهداری قابل­توجه بود. UV-C فعالیت آنزیم پراکسیداز (POD) را تا اوسط مدت­ نگهداری کنترل کرد؛ ولی در مورد آنزیم پلی‌فنل‌اکسیداز (PPO) این رفتار وابسته به شدت UV-C بود. نتایج این پژوهش نشان داد که کاربرد UV-C در شدت­های پایین، روش مناسبی برای افزایش میزان ترکیبات فنلی و ظرفیت پاداکسایشی انگور تازه­خوری رقم بیدانهسفید در طول مدت نگهداری کوتاه می­باشد.