واکنش رشد و عملکرد گیاه دارویی استویا (Stevia rebaudiana Bertoni) به فاصلۀ کاشت و زمان برداشت

Abstract

به‌منظور بررسی تأثیر سطوح مختلف فاصلۀ کاشت (20، 25، 30 و 35×50 سانتی‌متر) و زمان برداشت (26 مرداد و 26 شهریورماه) بر ویژگی‌های رشد و عملکرد کمی و کیفی گیاه دارویی استویا (<em>Stevia rebaudiana </em>Bertoni)، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در ایستگاه تحقیقات گروه مهندسی علوم باغبانی و فضای سبز دانشگاه تهران در سال زراعی 93-1392 انجام شد. نتایج نشان داد تأثیر فاصلۀ کاشت بر بیشتر صفات به‌جز ارتفاع گیاه، نسبت وزن برگ به ساقه و میزان سبزینه (کلروفیل)­ها معنی‌دار بود. با کاهش فاصلۀ کاشت از 35×50 به 20×50، وزن خشک اندام‌های هوایی و برگ، عملکرد استویوزید و ربودیوزید A افزایش یافت. همچنین‌، تأثیر زمان برداشت بر همۀ صفات به‌جز میزان سبزینه‌ها معنی‌دار بود. بیشترین ارتفاع گیاه و قطر تاج پوشش،‌ وزن خشک اندام‌های هوایی، عملکرد استویوزید و ربودیوزید A در برداشت 26 شهریور و بیشترین نسبت برگ به ساقه در برداشت 26 مرداد بود. اثر متقابل تنها بر صفت وزن خشک برگ معنی‌دار بود و بیشترین وزن خشک برگ در برداشت 26 شهریور و فاصلۀ کشت 20 و 25×50 به دست آمد. صفت میزان سبزینه‌ها تحت تأثیر هیچ‌یک از تیمارها قرار نگرفت. به‌طورکلی می‌توان گفت فاصلۀ کشت 20 و 25×50 سانتی­متر و برداشت گیاه در 26 شهریورماه نسبت به دیگر تیمارها در منطقۀ مورد بررسی در کرج، نتیجۀ بهتری برای کشت و استقرار استویا داشته است.