پاسخ‌های بیوشیمیایی دو رقم انگور ساهانی و بیدانه سفید به تغییرات پتانسیل آب خاک

Abstract

به منظور بررسی اثر تغییرات پتانسیل آب خاک بر برخی تغییرات بیوشیمیایی دو رقم انگور (ساهانی و بیدانه سفید) آزمایشی با چهار تیمار شامل پتانسیل آب خاک در حد 2/0- مگاپاسکال (شاهد)، 6/0-، 1- و 5/1- مگاپاسکال پتانسیل آب خاک (تیمارهای تنش) در سال 1387 به اجرا درآمد. در این آزمایش گیاهان دو ساله انگور در گلدان‌های 18 لیتری محتوی خاک لومی کاشته شدند. هر تیمار شامل سه تکرار و هر تکرار با واحد آزمایشی شامل دو گلدان و هر گلدان دارای یک گیاه بود. زمانی که پتانسیل آب خاک به حد فوق‌الذکر رسید میزان کلروفیل، کربوهیدرات‌های محلول، پروتئین کل، فعالیت آنزیم پراکسیداز و نسبت وزن خشک برگ بر سطح آن (LMA) اندازه‌گیری شدند. بر اساس نتایج این پژوهش تیمارهای خشکی اثر معنی‌داری بر میزان کلروفیل برگ دو رقم انگور مورد مطالعه گذاشته و در دو تیمار 1- و 5/1- مگاپاسکال نسبت به شاهد به طور معنی‌داری کاهش یافت. رقم ساهانی دارای مقدار کلروفیل بیشتری در مقایسه با بیدانه سفید بود. نسبت وزن خشک برگ بر سطح آن در رقم بیدانه سفید تحت تیمار تنش شدید خشکی نسبت به تیمار شاهد کاهش یافت. میزان LMA در رقم ساهانی بالاتر از رقم بیدانه سفید بود. میزان پروتئین‌های محلول در اثر تنش خشکی در تیمارهای 1- و 5/1- مگاپاسکال نسبت به همدیگر و تیمارهای شاهد و 6/0- مگاپاسکال تفاوت معنی‌داری را نشان دادند. فعالیت آنزیم پراکسیداز تحت تأثیر تیمارهای تنش خشکی قرار گرفته و به طور معنی‌داری در تیمارهای 1- و 5/1- مگاپاسکال نسبت به تیمارهای شاهد و 6/0- مگاپاسکال افزایش یافت. در کل فعالیت این آنزیم در رقم بیدانه‌سفید بالاتر از رقم ساهانی بود. با افزایش شدت تنش خشکی افزایش فعالیت آنزیم در رقم ساهانی در مقایسه با رقم بیدانه‌سفید افزایش بیشتری را نشان داد. میزان کربوهیدرات‌های محلول تحت تأثیر تیمارهای تنش خشکی قرار گرفته و به طور معنی‌داری در هر سه تیمار 6/0-، 1- و 5/1- مگاپاسکال در مقایسه با تیمار شاهد افزایش یافت. با توجه به یافته‌های پژوهش حاضر می‌توان گفت که رقم ساهانی دارای پتانسیل بالاتری برای مقابله با شرایط کم آبی در مقایسه با رقم بیدانه سفید می‌باشد.