اثر غلظت‏ های مختلف پتاسیم و نیتروژن در محلول غذایی بر رشد و کیفیت نشای گوجه‏ فرنگی

Abstract

در این پژوهش، اثر غلظت‏ های مختلف نیتروژن و پتاسیم در محلول غذایی بر رشد و کیفیت نشای گوجه‏فرنگی گلخانه‏ ای رقم سیندا مطالعه شد. سه غلظت نیتروژن (5/1، 3 و 6 میلی‌اکی‏والان بر لیتر) و سه غلظت پتاسیم (5/1، 3 و 6 میلی‌اکی‏والان بر لیتر) به‌صورت فاکتوریل (3×3) در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار روی نشاهای گوجه ‏فرنگی، به‌مدت 27 روز از زمان ظهور گیاهچه ‏ها اعمال شدند. در پایان دوره پرورش نشاها، صفاتی چون قطر ساقه، سطح ویژة برگ (SLA)، نسبت مادة خشک ریشه به کل (RMF)، نسبت مادة خشک ساقه به کل (SMF)، نسبت مادة خشک برگ به کل (LMF)، نسبت ماده خشک ریشه به شاخساره (RSR)، سرعت رشد نسبی (RGR)، نرخ فتوسنتز خالص (NAR) و نسبت سطح برگ (LAR) ارزیابی شدند. نتایج نشان داد که با افزایش غلظت پتاسیم، قطر و وزن خشک ساقه افزایش یافت در حالی‌که با افزایش نیتروژن، قطر و ماده تر ساقه افزایش پیدا کرد. در‌حالی‌که افزایش پتاسیم به 6 میلی‌اکی‏والان بر لیتر سبب افزایش سطح ویژه برگ شد، افزایش نیتروژن تأثیری بر سطح ویژه برگ نداشت. نسبت RMF با افزایش غلظت پتاسیم و نیتروژن کاهش یافت. اثر پتاسیم بر LMF معنا‏دار نبود، اما نیتروژن سبب افزایش این نسبت شد. بیشترین میزان SMF در نسبت (K:N) 5/1‏:6 اتفاق افتاد و کمترین مقدار SMF در نسبت‏های 3:6 و 6‏:5/1 بود، که بیانگر اثر منفی نیتروژن بر SMF بود. با افزایش غلظت پتاسیم محلول غذایی میزان RGR و LAR افزایش یافتند در‌حالی‌که اثر پتاسیم بر مقدار NAR معنا‏دار نبود. با افزایش غلظت نیتروژن، مقدار RGR افزایش پیدا کرد، در‌حالی‌که اثر آن بر هیچ‌کدام از فاکتورهای NAR و LAR معنا‏دار نبود. بیشترین میزان RGR (با تفاوت غیر‌معنا‏دار) در نسبت 6:6 (K:N) مشاهده شد. اگر‌چه بین این نسبت و نسبت‏ های کمتر تفاوت معنا‏داری وجود نداشت. اثر متقابل نیتروژن و پتاسیم بر هیچ‌کدام از صفات مربوط به تخصیص ماده خشک و سرعت رشد نسبی معنا‏دار نبود. نتایج نشان داد که افزایش نسبت K:N تا 5/1‏:6 سبب بهبود کیفیت نشاها می‏شود.