ارائه مدل مفهومی مدیریت کیفیت زنجیره تأمین (SCQM) و بررسی وضعیت آن در صنعت خودروی ایران (مطالعه‌ی موردی: پروژه تندر90 شرکت ایران‌خودرو)

Abstract

امروزه شرکت‌ها ناگزیرند برای ارتقاء کیفیت محصول خود، همکاری‌های گسترده و تنگاتنگی با دیگر شرکت‌های درگیر در زنجیره تأمین محصول داشته باشند. در «مدیریت کیفیت زنجیره تأمین» بستر لازم برای همکاری‌های اثربخش اعضای زنجیره تأمین در این زمینه فراهم می‌آید. این پژوهش بر آن است تا با معرفی این مفهوم و با مرور جامع ادبیات موضوع و شناسایی عوامل و شاخص‌های کلیدی مرتبط با آن و ارائه مدلی مفهومی در این زمینه، چراغ راه شرکت‌ها در پیاده‌سازی مدیریت کیفیت در زنجیره تأمین‎شان باشد. در این راستا پس از مرور جامع ادبیات، هفت عامل به‌عنوان عوامل کلیدی در این زمینه شناسایی شدند که ابعاد مدل پیشنهادی این پژوهش را تشکیل می‌دهند و عبارتند از: «تمرکز بر مشتریان»، «مدیریت کیفیت تأمین کنندگان»، «رهبری کیفیت زنجیره تأمین»، «استراتژی-های کیفیت زنجیره تأمین»، «رویکرد فرآیندی»، «سیستم‌های اطلاعات کیفیت زنجیره تأمین» و «توسعه منابع انسانی درزنجیره تأمین». مدل پیشنهادی با استفاده از تکنیک‌های تحلیل عاملی و مدلسازی معادلات ساختاری تأیید شده است. نتایج بررسی موردی مدل پیشنهادی نیز نشان می‌دهد که به‌طور کلی پروژه تندر90 ایران‌خودرو از نظر عوامل و شاخص‌های مدیریت کیفیت زنجیره تأمین در وضعیت مطلوبی قرار دارد هرچند که در دو بعد «استراتژی‌های کیفیت» و «سیستم‌های اطلاعات کیفیت» در زنجیره تأمین آن وضعیت مطلوبی وجود ندارد.