تأملی بر موضوع تجرد زنان در ایران

Abstract

از جمله مسائل اجتماعی حوزه زنان و خانواده در جامعه امروز ایران، روند رو به رشد «تجرد زنان» است. تجرد، اعم از تجرد ابتدایی و تجرد ثانوی و متأخر، از علل و عوامل شخصی و ساختاری متعددی ناشی شده و آثار و پیامدهای زیانباری در سطوح فردی و اجتماعی به همراه دارد. با توجه به‌جایگاه ازدواج و تشکیل خانواده در گفتمان مذهبی غالب جامعه ایران، تأخیر در سن ازدواج به‌ویژه تأخیر طولانی‌مدت و محرومیت قطعی از آن، چه از ناحیه مرد و چه زن و ترجیح تجرد، در صورت فقدان توجیه، با فلسفه وجودی خانواده در نظام ارزشی اسلام تعارض دارد. جمعیت‌شناسان نیز به دلایل دیگری، تجرد زنان را در تیراژ وسیع، امری پرابلماتیک و پاتولوژیک تلقی کرده و سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی فرهنگی اجتماعی جهت کاهش و تعدیل آن را اجتناب‌ناپذیر می‌دانند. این نوشتار درصدد است تا با ارجاع به آمارها و مطالعات و پژوهش‌های انجام شده، این موضوع را از منظر تئوریک و با محوریت جامعه ایران بعد از انقلاب؛ توصیف، تفسیر و تبیین کند. روش این پژوهش، در مقام گردآوری اطلاعات اسنادی و در مقام تحلیل و تبیین، استنتاجی و استنباطی است.