نقش مبانی انسان‌شناختی صدرایی در پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی

Abstract

این پژوهش، به هدف نشان دادن نمونه‌ای از امتداد اجتماعی فلسفة صدرایی، درصدد استخراج راهکارهای علمی و عملی پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی از نگاه ملاصدرا است. برای دستیابی به این هدف، با استفاده از روش توصیفی – تحلیلی، ابتدا بنیان‌های نظری یا مفروضات بنیادین مسئله را با توجه به مبانی انسان‌شناختی صدرا ذکر کرده‌ایم که عبارتند از: «نوع واحد بودن انسان در ابتدا و انواع متعدد آن در ادامه زندگی»، «وحدت شخصیت انسان»، «نقش اعمال در شکل‌دهی به شخصیت انسان»، «رابطة ظاهر و باطن»، «اصالت تعادل روحی» و «کثرت‌گرایی در نسخه‌های درمانی». سپس با تکیه بر این مبانی و همچنین با جست‌وجو در آثار مختلف صدرا، راهکارهای صدرایی برای پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی را در دو دستة راه‌کارهای علمی - معرفتی و راهکارهای عملی- اجرایی ذکر کرده‌ایم. در راهکارهای دستة اول، شش راهکار «تقویت علم و ادراک»، «تقویت تعقل»، «تقویت خودآگاهی»، «مرگ‌اندیشی»، «آموزش‌های همگانی و معرفی الگوها» و «ایجاد فهم مشترک» را به دست آورده‌ایم و در راهکارهای دستة دوم نیز «تعدیل نیازها»، «ترویج اعتدال‌گرایی»، «اصلاح نظام تغذیه»، «هدایت شغلی افراد»، «افزایش کنترل‌های خانوادگی» و «حمایت مشاوره‌ای از خانواده‌ها» را از مبانی و سخنان صدرا استخراج کرده‌ایم.