ترجیح میزبانی و هیپرپارازیتیسم زنبور Hym.; Encyrtidae)) Ooencyrtus fecundus پارازیتویید تخم سن گندم و هیپرپارازیتویید جنس Trissolcus spp. (Hym.; Platygastridae)

Abstract

در بین عوامل کنترل زیستی سن گندم Eurygaster integriceps Puton، زنبورهای پارازیتوئید تخم Encyrtidae کمتر مطالعه شده اند. نقش این پارازیتوئیدها بسته به اینکه در حقله‌ی سوم یا چهارم زنجیره‌ی غذایی باشند متغیر است، چرا که دارای قابلیت هیپرپارازیتیسم می‌باشند. هرچند این ویژگی نامطلوب به‌نظر می‌رسد، اما چنانچه یک رفتار انتخابی باشد و ترجیح پارازیتوئید بسمت میزبان های غیرانگلی باشد، می‌تواند موجب تکمیل کنترل و افزایش تلفات میزبان شود. در این بررسی ترجیح زنبورهای ماده‌ی بارور بی‌تجربه‌ی Ooencyrtus fecundus در حضور میزبان‌های متفاوت (تخم تازه‌ی سن گندم، تخم هشت روز‌ قبل پارازیته شده‌ توسط Trissolcus grandis و تخم با جنین رشد یافته‌ی شش روزه) دو به دو مورد ارزیابی قرار گرفت. نتایج نشان داد که ترجیح زنبور O. fecundus به میزبان تازه قطعی است و تحت تأثیر تراکم نسبی آن قرار نمی‌گیرد. در نبود میزبان تازه دستیابی زنبور کاهش چشمگیری پیدا می‌کند و اثرات منفی رشد جنین میزبان به‌مراتب بیش از پارازیتیسم قبلی است که موجب عدم ترجیح آن می‌شود. به‌نظر می‌رسد در نبود میزبان مناسب، زنبور انرژی تولیدمثلی خود را برای موقعیت‌های احتمالی آینده ذخیره می‌سازد.