تاثیر چندین جدایه قارچ هم‌ستیز در مهار زیستی نماتود مولد زخم ریشه‌ی چای (Pratylenchus loosi)

Abstract

در حال حاضر، مدیریت مبارزه با نماتود مولد زخم ریشه‌ی چای (Pratylenchus loosi)، با تکیه بر راه‌کارهای مهار زیستی، از اولویت‌های پژوهشی در محصول چای به حساب می‌آید. در این پژوهش، پس از نمونه‌برداری از خاک و ریشه‌ی درختچه‌های چای در بهار و تابستان 1392 در مناطق چای‌کاری استان‌های گیلان و مازندران، قارچ‌ها از خاک ناحیه فراریشه‌ی چای جداسازی شدند. قارچ‌های مورد آزمایش شامل Paecilomyces lilacinus (T1) و P. lilacinus (N1, N3)، Fusarium culmurom، Clonostachys rosea و Acremonium strictum بودند. پس از شناسایی و خالص‌سازی جدایه‌ها و انجام آزمایش‌های مربوط به هم‌ستیزی در شرایط آزمایشگاهی (محیط کشت مایع زاپک داکس 34/3 درصد و مالت 5/1 درصد) نتایج نشان داد در محیط کشت مایع زاپک داکس، قارچ P. lilacinus (T1) پس از 72 ساعت، موجب غیر فعال شدن 01/52 درصد از لاروهای P. loosi گردید و همین جدایه تأثیر معنی‌داری روی مرگ‌ومیر بالغین از خود نشان نداد. در محیط کشت مایع مالت، قارچ P. lilacinus (T1) پس از 72 ساعت، 41/32 درصد از نوزادان و 54/30 درصد از بالغین P. loosi را غیر فعال نمود. در شرایط گلدان، آزمایشات همستیزی در سه حالت مایه‌زنی قارچ و نماتود همزمان، مایه‌زنی قارچ و دو هفته بعد مایه‌زنی نماتود و مایه‌زنی نماتود و دو هفته بعد مایه‌زنی قارچ، انجام شد. نتایج نشان داد که قارچ C. rosea در صورتی که دو هفته قبل از نماتود مایه‌زنی شود، می‌تواند در شاخص‌های وزن کل نهال، وزن تر ریشه، حجم ریشه و جمعیت نماتود در ریشه و خاک تاثیر قابل توجهی از خود نشان دهد