ارزیابی اثر بیوپرایمینگ بذر بر کنترل زیستی بیماری لکه برگی گوجه فرنگی و فاکتورهای رشدی گیاه

Abstract

بیماری لکه‌برگی باکتریایی گوجه‌فرنگی ناشی از باکتری Pseudomonas syringae pv. syringae یکی از عوامل مشکل‌ساز مهم برای تولید این محصول در گلخانه و مزرعه است. در این مطالعه، تاثیر سویه‌هایی از ریزوباکتری‌های پروبیوتیک بر شاخص‌های بذر، فاکتورهای رشدی گیاه و کنترل بیولوژیک عامل بیماری لکه برگی سیرینگایی گوجه‌فرنگی در آزمایشگاه و گلخانه مورد ارزیابی قرار گرفت. باکتری‌های بیماری‌زا و پروبیوتیک از مزارع گوجه‌فرنگی استان آذربایجان‌غربی جداسازی شدند. شناسایی ریزوباکتری‌های مفید با استفاده از روش‌های فنوتیپی و مولکولی انجام شد. توانایی 21 سویه ریزوباکتری منتخب از گونه‌های Bacillus subtilis و Pseudomonas fluorescens در تولید متابولیت‌های ثانویه با استفاده از روش‌های نقطه‌گذاری سوسپانسیون فیلتر شده و قرار دادن باکتری پروبیوتیک در چاهک ارزیابی شد. همچنین سویه‌ها از نظر تولید آنزیم‌های لیپاز، پروتئاز و پروتئاز قلیایی مورد بررسی قرار گرفتند. سویه‌های ریزوباکتری در هر دو روش موجب کاهش رشد باکتری بیماری‌زا در آزمایشگاه شدند و آنزیم‌های هیدرولیتیک توسط کلیه سویه‌ها تولید شدند. برخی از سویه‌های باکتری موجب افزایش درصد و سرعت جوانه‌زنی بذرهای گوجه‌فرنگی شدند. در گلخانه، سویه‌های منتخب باعث افزایش فاکتورهای رشدی گیاه گوجه‌فرنگی شدند. بیشترین تاثیر در مورد سویه‌های Pf23 و Bs11 دیده شد. باکتری‌های پروبیوتیک موجب کاهش بیماری بین 25 و 25/81 درصد نسبت به شاهد شدند. در گلخانه سویه Bs11 با 25/81% و سویه‌هایBs6 و Pf23 با 50/61% کاهش بیماری نسبت به شاهد، بیشترین تاثیر را در کاهش لکه‌های ایجاد شده روی برگ نشان دادند. سویه‌های Bs11 و Pf23 به عنوان سویه‌های برتر این مطالعه در تاثیر روی فاکتورهای رشدی گیاه و کاهش بیماری لکه‌برگی سیرینگایی گوجه‌فرنگی انتخاب شدند.