ارزیابی صفات زراعی و کیفیت دانه آفتابگردان در واکنش به نیتروژن و زئولیت تحت رژیم‌های مختلف آبیاری

Abstract

<strong>در راستای کاهش مصرف کودهای شیمیایی و بهبود عملکرد و اجزاء عملکرد آفتابگردان (هیبرید فرخ)، آزمایشی دو ساله در مزرعة تحقیقاتی دانشکدة کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس اجراء شد. این تحقیق به‏صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار انجام شد. رژیم آبیاری عامل اصلی شامل آبیاری پس از تخلیه 40، 60 و 80 درصد رطوبت از نقطه ظرفیت زراعی بود. ترکیب عامل‌های فاکتوریل از سامانه‌های حاصلخیزی خاک و زئولیت شامل تلفیقی از کود آلی (35 درصد مرغی + 65 درصد کود گوسفندی) به‏عنوان تأمین‌کنندة 100 درصد نیتروژن مورد نیاز از طریق منبع آلی، تأمین 50 درصد نیتروژن مورد نیاز از طریق منبع آلی+ تأمین50 درصد نیتروژن مورد نیاز از طریق اوره، تأمین 100 درصد نیتروژن مورد نیاز از طریق اوره، و عدم کاربرد و کاربرد 5 و 10 تن در هکتار زئولیت بود. هر دو سال در همة تیمارهای آبیاری، کاربرد کود 100 درصد آلی (2/28 تن کود گوسفندی + 6/14 تن کود مرغی در هکتار) یا تلفیقی (1/14 تن کود گوسفندی + 3/7 تن کود مرغی در هکتار + 65 کیلوگرم اوره در هکتار) همراه با 5 یا 10 تن زئولیت در هکتار عملکرد دانه و کارآیی مصرف آب بالاتری داشتند. البته در شرایط بدون تنش (40 درصد رطوبت ظرفیت زراعی خاک) بیشترین کارآیی زراعی در همة ترکیب‌های تیماری مشاهده شد. بیشترین مقدار روغن و پروتئین دانه در شرایط عدم تنش با کاربرد زئولیت حاصل شد. کاربرد کود شیمایی مقدار پروتئین و کاربرد کود آلی مقدار روغن را افزایش دادند.</strong>