اثر دما و مدت زمان نگهداری بر قوه نامیه دانه گرده ارقام مختلف خرما

Abstract

<strong>ذخیره دانه گرده می­تواند باعث سهولت در مشکل زمان و مکان گرده‌افشانی دستی گردد. هدف اصلی، حفظ قوه ­نامیه دانه گرده است که بستگی زیادی به رقم و شرایط نگهداری دارد. در این آزمایش اثرات ارقام، درجه حرارت انبار و زمان نگهداری بر جوانه­زنی دانه گرده مورد مطالعه قرار گرفت. بدین‌منظور، تحقیقی در قالب یک آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح آزمایشی کاملاً تصادفی در سه تکرار جهت بررسی قوه ­­نامیه دانه گرده چهار رقم خرمای استان فارس در شرایط آزمایشگاهی انجام گردید. ارقام شامل ‘کازرون (7013)'، ‘لار (7035)'، ‘داراب (7016)' و ‘قیروکارزین (7021)' از ایستگاه تحقیقات کشاورزی شهرستان جهرم بودند. تیمارها شامل دماهای مختلف (دمای اتاق (5±20)، 4، 20- و 80- درجه سانتی­گراد) و دوره­های زمانی مختلف نگهداری (60، 120، 150، 180، 210 و 375 روز) بود. نتایج تجزیه واریانس ساده و مرکب نشان‌دهنده معنی­دار بودن اثر رقم، دما و مدت زمان نگهداری و همچنین اثرات متقابل آنها بر میزان جوانه­زنی دانه گرده بود. مقایسه میانگین­ها نشان داد با کاهش دما میزان جوانه­زنی افزایش یافت. از طرف دیگر، با گذشت زمان از شروع آزمایش (تا حدود 150 روز)، میزان جوانه­زنی در همه ارقام ابتدا افزایش و سپس کاهش یافت. به‌طورکلی، دمای 80- درجه سانتی­گراد به عنوان بهترین دما و گرده رقم ‘قیروکارزین (7021)' به عنوان ماندگارترین رقم پس از یک سال نگهداری معرفی گردیدند.</strong>