تأثیر همزیستی گونه‏ های قارچ میکوریزا و شبه میکوریزا بر بهره وری آّب ذرت تحت سطوح مختلف آبیاری و فسفر در شرایط مختلف اقلیمی در استان مازندران

Abstract

<strong>به­منظور بررسی برهمکنش قارچ­های شبه­میکوریزا <em>Piriformosporaindica</em> و میکوریزا <em>Glomusmosseae</em> بر بهبود عملکرد دانه و بهره­وری آب در ذرت در سطوح مختلف آبیاری و فسفر، پژوهشی مزرعه­ای در سال زراعی 94-1393 در دو منطقه قراخیل (قائم­شهر) و بایع­کلا (نکا) به­صورت اسپلیت فاکتوریل در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی در سه تکرار انجام گرفت. تیمار آبیاری در سه سطح (آبیاری کامل، 75 و 50 درصد نیاز آبی گیاه) در کرت­های اصلی و چهار سطح تلقیح (بدون تلقیح، تلقیح بذر با قارچ <em>گلوموس موسه</em>، تلقیح بذر با قارچ <em>پیریفورموسپورا ایندیکا</em> و تلقیح همزمان دو قارچ) به­همراه سه سطح کود فسفره (عدم مصرف، 50 و 100 درصد مورد نیاز گیاه) در کرت­های فرعی قرار گرفتند. مطابق نتایج، تلقیح همزمان قارچ­ها موجب افزایش معنی­دار میزان عملکرد دانه در هر دو منطقه (به­ترتیب 6/8 و 3/6 درصد برای ایستگاه­های قراخیل و بایع­کلا) گردید. در هر دو منطقه، همزیستی قارچ­های میکوریزا و شبه­میکوریزا به‏ویژه تلقیح همزمان موجب بهبود قابل­توجه بهره­وری مصرف آب شد. همچنین، بیشترین تأثیر مثبت این همزیستی بر کارآیی مصرف آب در هر دو منطقه در شرایط آبیاری 50 درصد (به­ترتیب 33/4 و 15/4 کیلوگرم بر مترمکعب) مشاهده شد. در مجموع، نتایج بیانگر هم­افزایی مطلوب این قارچ­ها در بهبود بهره­وری آب ذرت به­ویژه در شرایط کم­آبیاری است.</strong>