واکنش ژنوتیپ‌های گندم نان با عادت‌های گلدهی مختلف به تاریخ کاشت در اصفهان

Abstract

<strong>به‌منظور ارزیابی تأثیر تاریخ‌های کاشت­ مختلف بر عملکرد و اجزای عملکرد ژنوتیپ­های گندم با عادت‌های گلدهی زمستانه، بینابین و بهاره، پژوهشی دوساله (1386-88) با استفاده از آزمایش کرت­های خردشده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار در مرکز تحقیقات کشاورزی کبوترآباد اصفهان اجرا شد. سه تاریخ کاشت 20 مهر، و 10 و 30 آبان، عامل اصلی؛ و 15 ژنوتیپ گندم، عامل فرعی را تشکیل دادند. میانگین عملکرد دانه در تاریخ‌های کاشت­ اول تا سوم به‌ترتیب 8495، 9156 و 6749 کیلوگرم در هکتار بود. در هر سه تاریخ کاشت، بیشترین و کمترین میانگین عملکرد دانه به‌ترتیب به گروه‌های بهاره و زمستانه تعلق داشت و صرف‌نظر از تاریخ کاشت، گروه ژنوتیپ‌های زمستانه، بینابین و بهاره، به‌ترتیب میانگین عملکرد 7519، 8267 و 8614 کیلوگرم در هکتار داشتند. در تاریخ کاشت 10 آبان، پنج ژنوتیپ بهارۀ M-81-13، بهار، پیشتاز، کویر و مرودشت، و رقم بینابین الوند به‌ترتیب با عملکرد دانۀ 10433، 10146، 10040، 9843، 9822 و 9813 کیلوگرم در هکتار برتر از ژنوتیپ­های دیگر بودند و برای کشت در مناطق معتدل استان می‌توان آنها را توصیه کرد. کاهش تعداد سنبلۀ بارور و وزن هزاردانه، مهم‌ترین اجزای عملکرد در واکنش به تأخیر کاشت بودند. براساس نتایج به­دست‌آمده، 10 آبان تاریخ کاشت بهینه در منطقه توصیه می‌شود.</strong>