حقوق غیر دولتی

Abstract

جهانی‌سازی و افزایش فعالیت نهادهای غیردولتی در سطح جهانی در کنار پدیده‌هایی چون افزایش مهاجرت و استفاده از شبکه‌های ارتباطی جهان شمول، موجب ایجاد مفاهیم جدیدی در علم حقوق شده است که با رویکرد سنتی آن چندان منطبق نیست. «حقوق غیردولتی» از مهم‌ترین این مفاهیم است که مبنای آن ضرورت مداخله نهادهای غیردولتی در فرآیند حقوق‌سازی است. پیروان اعتبار حقوق غیردولتی با استناد به ناکارآمدی انحصار دولت در تدوین و وضع ضوابط حقوقی و مبتنی بر تحلیل شرایط عملی موجود، مزایای متعددی برای حقوق غیردولتی عنوان می‌نمایند. در مقابل پیروان حقوق دولتی نیز با طرح اشکالاتی مبتنی بر فلسفۀ حقوق، مداخله دولت را از ویژگیهای ذاتی حقوق و نقطۀ تمایز آن از سایر آموزه‌های رفتاری می‌دانند. در این مقاله تلاش شده است با تبیین مفهوم و مبانی حقوق غیردولتی و دلایل موافقان و مخالفانِ اعتبار آن، جایگاه ضوابط غیردولتی در جهان معاصر مورد ارزیابی قرار گیرد.