تعیین غلظت کشندگی متوسط (LC50) داروی ضد عفونی کننده آکوا استارت و بررسی آسیب‌شناسی آبشش در بچه ماهی قزل‌آلای‌رنگین‌کمان (Oncorhynchus mykiss)

Abstract

آکوا استارتیک ماده ضدعفونی کننده بر پایه پراسید استیک برای اولین بار در ایران با قابلیت استفاده در صنعت آبزی پروری تولید شده است. این مطالعه به منظور تعیین میزان غلظت کشندگی متوسط(LC₅₀) آکوا استارت طی 96 ساعت و سپس بررسی ضایعات احتمالی آسیب­شناسی بافت آبشش در بچه ماهی قزل‌آلای رنگین‌کمان صورت گرفت. این مطالعه با تعداد 510 عدد بچه ماهی قزل‌آلای رنگین‌کمان با میانگین وزنی 01/0± 33/1 گرم در ظروف 30 لیتری در شرایط استاتیک انجام شد. ماهیان به مدت 96 ساعت تحت تاثیر غلظت­های 65، 75، 80، 85، 95، 100، 110 و 115 میلی گرم در لیتر آکوا استارت قرار گرفتند. LC50داروی آکوا استارت با جمع آوری میزان تلفات در تیمارها در طول 96 ساعت با استفاده از آنالیز پروبیت برابر 4/89 میلی‌گرم در لیتر محاسبه شد. تغییرات رفتاری مشاهده شده در ماهیان طی دوره آزمایش در مقایسه با گروه شاهد شامل شنای دهان باز، حرکات جهشی، کف‌زی شدن، واژگونی، شنا درسطح آب، تجمع در اطراف پمپ هوا، افزایش ترشح موکوس و مرگ دهان باز بود. پس از قرارگیری بچه ماهیان تحت غلظت‌های کشنده آکوا استارت بافت آبشش از لحاظ آسیب­شناسی بافتی با پدیده‌هایی نظیر نکروز سلول‌های پوششی، هیپرپلازی، پرخونی و چسبندگی و چماقی شدن تیغه‌های آبششی ثانویه همراه بوده اما در غلظت‌های بالاتر، صدمات شدیدتری ازجمله نکروز وسیع سلولی مشاهده شد. درصد مرگ و میر بچه ماهیان با افزایش مدت زمان مواجهه و افزایش غلظت آکوا استارت افزایش یافت که بیانگر افزایش اثرات سمیت این ماده است. این تحقیق می تواند پایه انجام آزمایشات مزرعه‌ای برای این محصول ضدعفونی‌کننده باشد.