فرآیند مدیریت دانش بومی کسب‌وکارهای مردم محور صنایع‌دستی: موردکاوی عبا و گلیم‌بافی محله محمدیه نائین

Abstract

بسیاری از کسب‌وکارهای فعال در حوزة صنایع‌دستی سنتی، مردم محور و مبتنی بر ویژگی‌ها و فرهنگ جامعه محلی هستند و براساس دانش ضمنی، بومی و موروثی که به‌صورت رسمی ثبت‌نشده است، فعالیت می‌کنند. اغلب مطالعه‌ها حوزة مدیریت دانش، سازمان‌هایی با ساختار رسمی را مورد توجه قرار داده‌اند و حفظ و مدیریت دانش کسب‌وکارهای خُرد با ساختار غیررسمی مانند صنایع دستی که بخشی از میراث فرهنگی ناملموس جوامع بومی هستند، کم‌تر مورد توجه قرار گرفته است. بنابراین، این پژوهش فرآیند مدیریت دانش کارگاه‌های عبا و گلیم‌بافی محلة محمدیة شهر نائین را با استفاده از رویکرد کیفی به‌صورت مطالعة موردی با هدف کاربردی بررسی کرده است. جامعة آماری تحقیق شامل بافندگان محلة محمدیة نائین و کارشناسان سازمان میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شهرستان نائین هستند. تعداد نمونة تحقیق براساس قاعدة اشباع و به‌صورت گلولة برفی انتخاب‌شده است. برای تجزیه‌وتحلیل متن مصاحبه‌ها از روش تجزیه‌وتحلیل تماتیک با نرم‌افزار مکسکیودی ای استفاده شد. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد فرآیند مدیریت دانش بومی کسب‌وکارهای مردم‌محور به‌جای فناوری مبتنی بر اجتماعی‌سازی، یادگیری تعاملی و مشارکت فعال بوده و نیاز است دانش نوین برای تغییر دانش بومی متناسب با تقاضای در حال تغییر بازار و در راستای توسعة درون‌زا و پایدار جوامع محلی به‌کار گرفته شود.