کاربست رکن کارکردگرایی تریز در فرایند طراحی معماری

Abstract

تکنیک­ها و متدهای مورد استفاده در طراحی معماری را می‌توان به 2 دسته­ی مرتبط با دانش معماری و مستقل از آن تقسیم نمود. یکی از قسمت‌های مربوط به دسته­ی دوم، خلاقیت و نوآوری است. در این حوزه، یکی از به‌روزترین و جامع‌ترین زمینه‌های دانشی، تئوری تریز است. استفاده از تریز در معماری، طی سال‌های اخیر رشد زیادی داشته است، اما نبود روش مشخصی برای استفاده از تریز در طی فرایند معماری، همچنان به چشم می‌خورد. در این پژوهش، در راستای پوشش این خلاء، بر رکن کارکردگرایی تریز در فرایند طراحی معماری تمرکز شده است. هدف از این پژوهش، ارائه روشی برای استفاده از رکن کارکردگرایی تریز در فرایند طراحی معماری و آزمون کارآمدی آن است. کارآمدی این روش، با استفاده از یک طرح تحقیق شبه آزمایشی پیش‌آزمون ـ پس‌آزمون با گروه گواه و آزمون، ارزیابی شد. داده‌های تحقیق با روش سنجش عملکردی و نمره‌دهی هیئت داوران مجرب، گردآوری شد. این داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار SPSS و آزمون تحلیل واریانس یک راهه، مورد آزمون قرار گرفت. نتایج آزمایش نشان می‌دهد روش طراحی با استفاده از کارکردگرایی تئوری تریز، عملکرد طراحی دانشجویان را در کارکرد بنیادین، به شکل معناداری بهبود می‌دهد. به عبارتی کارکردگرایی تریز با کمک به فعالیت فرموله کردن، موجب بهبود عملکرد آزمودنی‌ها در کارکرد بنیادین طراحی آنها می‌شود.