بررسی سیر تحول نقش هارپی در هنر ایران (از دوران پیش از تاریخ تا دوران معاصر)

Abstract

هارپی به‌عنوان مخلوقی ترکیبی، قدمتی طولانی در هنر ایران دارد و باید خاستگاه آن را در هنر پیش از تاریخ جست. این نقش به‌عنوان موجود ترکیبی انسان- پرنده، با اساطیر کهن گره خورده است و در گذر زمان، در فرم مشخص و مفاهیم متفاوت استمرار ‌‌یافته ‌‌است. هارپی را در دوران پیش ‌‌از تاریخ، حامل مردگان به جهان دیگر تصویر می‌‌کردند که در دوران تاریخی با مفاهیم اسطوره‌‌ای پیوند خورد و در دورۀ اسلامی با مفاهیم قدسی متمایز شد. در دوران معاصر نیز جدا از مفاهیم سنتی‌اش با ذهنیات هنرمندان درآمیخت. این مقاله بر آن است تا به بررسی نقش هارپی و سیر تحول آن در هنر ایران بپردازد. تحقیق پیش رو به روش اسنادی و مطالعات کتابخانه‌‌ای با استفاده از منابع مختلفی صورت گرفته و از سایت‌‌های معتبر همچون سایت موزۀ متروپولیتن در کنار تورق بیش از پنجاه جلد کتاب در باب هنر ایران، برای دستیابی به مجموعه‌ای از تصاویر هارپی بهره گرفته شده است. از آنجا که نقش مزبور، در هنر معاصر یکی از معرف‌‌های هنر سنتی است، نیاز به ریشه‌‌یابی و آشنایی با مفاهیم آن احساس می‌شود. نتیجۀ مقاله نشان می‌‌دهد نقش هارپی با حفظ فرم اصلی‌اش، در دوره‌‌های مختلف مفاهیم متغیر را عرضه می‌‌دارد؛ اما به‌واسطۀ جوهرۀ وجودی‌اش (انسان-پرنده) همواره با مفاهیم معنوی و آسمانی در ارتباط است.

<strong> </strong> <strong> </strong>