آموزش مهندسی مشتری مدار در قرن بیست و یکم

Abstract

با توجه به روند خصوصی‌ سازی در بخش‌های مختلف، برای بقاء در عرصه آموزش مهندسی در قرن جدید باید به نیازها و علایق دانشجویان و انتظارات پذیرنده دانشجویان توجه لازم را مبذول داشت. آموزش یک طرفه سنتی بدون توجه به برآورده شدن نیازهای واقعی دانشجویان و اتخاذ شیوه‌های ناسازگار با شرایط زمانی و مکانی، دیگر قادر به ادامه حیات نخواهد بود. در آموزش مشتری مدار، هدف دانشجویان فراگیری مطالبی است که بتوانند با آنها زندگی و کسب درآمد کنند. از طرف دیگر، هدف آموزش دهنده در این سیستم ارائه مطالب کاربردی به بهترین شیوه جهت حفظ شغل، خدمت و ارتقای مرتبه است. از خصوصیات اصلی آموزش مهندسی مشتری مدار می‌‌توان به طراحی تدریس بر اساس حل مسئله، کارآفرینی ذاتی با تدریس هدفمند، متنوع سازی روش‌های ارائه درس، آموزش با جهت‌گیری تشویق کار گروهی، ملموس سازی مباحث درسی با ارائه مثال‌های کاربردی، به کارگیری روش‌های آموزش چند رسانه‌ای- نهاد، سازگار کردن ارزشیابی دانشجویان با ارزیابی‌های خارج از دانشگاه و ارائه برنامه درسی دقیق اشاره کرد. در صورت اجرای این مدل آموزشی می‌‌توان انتظار داشت که فارغ التحصیلان این سیستم آموزشی دارای خصوصیاتی از جمله اعتماد به نفس بالا در مواجه با مشکلات واقعی، داشتن قدرت تحلیل بالا، توانایی برقراری ارتباط با دیگران و انجام کار گروهی، داشتن مهارت‌های لازم جهت ارائه نظرات، توانمندی ایجاد تغییرات در فرآیندها با امکانات موجود برای افزایش بهره‌وری و شناخت دقیق فرآیند در کوتاه‌ترین مدت، باشند. در چهارده سال گذشته این شیوه آموزش در سه مقطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری در بخش مهندسی معدن دانشگاه شهید باهنر کرمان به صورت محدود به اجرا گذاشته شد. بررسی نظرسنجی‌های انجام شده از 1125 نفر از دانشجویان نشان از رضایت‌مندی حداقل 91 درصدی از این شیوه آموزشی داشت. از خصوصیات بارز این شیوه آموزشی نیاز به وقت زیاد جهت آماده‌سازی مطالب درسی و در نتیجه تعداد دروس تدریسی محدود در مقایسه با وضعیت فعلی مراکز آموزش عالی است.