تحلیل خطای پیش‌بینی درآمدهای مالیاتی دولت در اقتصاد ایران

Abstract

این مقاله خطای پیش‌بینی درآمدهای مالیاتی دولت را مورد ارزیابی قرار می‌دهد. برای این منظور، با استفاده از معادله‌ی رگرسیون و شاخص‌های آماری میانگین درصد خطا، جذر میانگین مجذور خطا، میانگین قدرمطلق درصد خطا و ضرایب نابرابری تایل خطای پیش-بینی درآمد ناشی از مالیات بر اشخاص حقوقی، مالیات بر درآمد، مالیات بر ثروت، مالیات بر واردات و مالیات بر مصرف و فروش طی سال‌های 1350-1385 تحلیل می‌شود. از معادله‌ی تفکیک اجزاء خطا به‌منظور تحلیل منشأ خطای پیش‌بینی این درآمدهای مالیاتی استفاده شده است. نتایج نشان می‌دهد، به‌طور متوسط در طول دوره‌ی مورد بررسی برآورد مالیات بر درآمد، مالیات بر ثروت، مالیات بر واردات و مالیات بر مصرف و فروش بالاتر از حد واقعی(خوش‎بینانه) و برآورد مالیات بر اشخاص حقوقی پایین‌تر از حد واقعی (محافظه‌کارانه) بوده است. همچنین خطای پیش‌بینی مالیات بر اشخاص حقوقی، مالیات بر درآمد، مالیات بر واردات و مالیات بر مصرف و فروش به‌طورعمده از نوع غیرسیستماتیک و خطای پیش‌بینی مالیات بر ثروت بیشتر از نوع سیستماتیک بوده است. تحلیل مربوط به کارایی پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهد، خطای پیش‎بینی هیچ‌یک از درآمدهای مالیاتی الگو و روند معنادارای در طول زمان ندارد.