زبان‌شناسی گویش‌های ایرانی

ارسال های اخیر

  • تحلیل تلفیقی بازنمایی خشونت در سریال‌های شبکۀ نمایش خانگی با استفاده از رویکردهای بارت(1968)، فیسک(2005) و فرکلاف(2003) 

    بازوبندی, حسین؛ محمدی, احسان؛ حسن‌شاهی راویز, محمد (دانشگاه شیراز, 2025-02-19)
    این پژوهش به بررسی بازنمایی خشونت در سریال‌های شبکۀ نمایش خانگی ایران می‌پردازد و از چارچوب تلفیقی نشانه‌شناسی جان فیسک (2005) و رولان بارت (1968) همراه با تحلیل گفتمان انتقادی نورمن فرکلاف (2003) بهره می‌گیرد. در این ...

  • سرعت گفتار در ریتم شعرکلاسیک فارسی 

    نورنمائی, مریم؛ نوربخش, ماندانا؛ قطره, فریبا؛ صادقی, وحید (دانشگاه شیراز, 2025-02-19)
    سرعت گفتار با درصد زمانی یا تناسب امتداد سکوت‌ها ارتباط دارد. در گرایش جهانی، تعداد سکوت‌ها در شعر بیشتر و سرعت گفتار آهسته‌تر از سرعت گفتار طبیعی است. این پژوهش با هدف بررسی همبستگی سرعت گفتار با دیرش سکوت‌ها و دیرش صدا ...

  • نژادپرستی مذهبی: تحلیل گفتمان انتقادی اخبار رسانه های غربی پیرامون بازنمایی واکنش های مسلمانان به کاریکاتورهای شارلی ابدو 

    شاه زیدی, سید حسین؛ زارع, آمنه؛ شرف زاده, محمدحسین؛ جدیدی, اسماعیل (دانشگاه شیراز, 2025-02-19)
    بازنمایی مسلمانان در رسا­نه­‌های انگلیسی‌­زبان جهان هنوز با چالش­‌های زیادی مواجه ­است. کلیشه‌­های منفی و تصاویر یک­‌جانبه هم­چنان در گفتمان این رسانه‌­ها غالب هستند. آن­ها به ­واسطه گفتمان خود می­‌توانند نژادپرستی را عادی ...

  • بررسی تطبیقی ترمیم در مکالمات گویش اهوازی زبان عربی و زبان فارسی 

    آل علی, مسلم؛ هوشمند, مژگان؛ رضایی, رضا (دانشگاه شیراز, 2025-02-19)
    نقش تعاملی ترمیم در مکالمات از دیرباز مورد توجه مکالمه‌کاوان بوده است. هدف این پژوهش مطالعه انواع ترمیم و راهبردهای آن در مکالمات گویش اهوازی زبان عربی و زبان فارسی است. جامعۀ آماری پژوهش متشکل از 100 شرکت‌کننده (50 گویش‌ور ...

  • بررسی نمونه‌ای از تیرگی در بقایای تکواژ صفر پیشوند استمراری در کردی کلهری 

    فتاحی, مهدی؛ جعفری, طاهره (دانشگاه شیراز, 2025-02-19)
    تیرگی واج‌شناختی پدیده‌ای است که در آن صورت‌های روساختی تصویر شفافی از فرآیندهای اعمال‌شده بر آن‌ها را نشان نمی‌دهند؛ یک فرآیند برخلاف انتظار، در بافتی که شرایط اعمال آن فراهم است رخ نمی‌دهد، و یا در بافتی اعمال می‌شود که ...

  • بررسی جامعه‌شناختی پدیده‌ی رمزگردانی میان گیلکی و فارسی 

    منصوری هره دشت, نیلوفر؛ ژاله پرور مقدم, نسرین (دانشگاه شیراز, 2025-02-19)
    تحقیق حاضر به بررسی جامعه‌شناختی پدیده‌ی رمزگردانی میان گیلکی و فارسی در گویشوران گیلانی پرداخته است. داده‌های پژوهش با استفاده از پرسشنامه‌ی محقق ساخته از 182 گویشور دوزبانه‌ی گیلکی-فارسی شهر رشت جمع‌آوری شده است. در این ...

  • بررسی وراثت پیش‌فرض در طرح‌واره‌های ساختی کلمات غیربسیط فارسی 

    ارکان, فائزه (دانشگاه شیراز, 2025-02-19)
    این پژوهش به بررسی تخصیص اطلاعات دستوری از جمله ویژگی‌های صرفی، نحوی، معنایی به کلمات غیربسیط درچارچوب صرف ساختی (بوی 2010، 2017) می‌پردازد. در این راستا، 200 نمونه از کلمات غیربسیط با روش توصیفی- تحلیلی بررسی شدند. یافته-ها ...

  • کانون‌نمای dA در زبان ترکی آذری 

    محرمی قیداری, سعید؛ اروجی, محمد رضا؛ بیژنی, هومن (دانشگاه شیراز, 2025-02-19)
    در این پژوهش درصدد آن بودیم تا رفتار کلامی کانون‌نمای dA در زبان ترکی آذری را بررسی کرده و جایگاه آن را در جمله نشان دهیم. نشان دادیم که کانون به سه طریق نحوی (قلب نحوی)، آوایی (تکیه کانونی) و صرفی (استفاده از کانون‌نما) ...

  • بازنمایی قدرت، سلطه و مقاومت در گفتمان دادگاه: جستاری در گفتمان‌کاوی قضایی 

    مرادیان, محمودرضا؛ نیازی, نوذر؛ نجفی, پریسا (دانشگاه شیراز, 2024-09-22)
    نظام قضایی موجود در هر کشور از مهم‌ترین نهادهای اعمال قدرت محسوب می‌شود. در این نظام مهم‌ترین ابزارکنش اجتماعی، زبان است تا جایی که می‌توان اذعان کرد که در هیچ بافتی به اندازه بافت حقوقی و قضایی چگونگی کاربرد زبان محسوس و ...

  • طرحواره ساختی موقعیت در ساخت های مرحله ای در زبان فارسی 

    صدیقی فر, زهره؛ شاهرخی, سید نجم الدین (دانشگاه شیراز, 2024-09-22)
    در زبان فارسی ساخت‌هایی وجود دارند که بیانگر مفهوم تغییر مرحله در درون یک رویداد اصلی هستند. این ساخت‌ها به جهت معنایی یک «رویداد واحد» محسوب می‌شوند و به جهت ساختاری نیز دارای ترکیب قالب «فعل-فعل» هستند. در پژوهش حاضر ...

  • بررسی مفهوم‌سازی‌های استعاری دربردارندۀ حوزۀ مبدأ بالا/پایین در سینمای ایران: مطالعۀ موردی فیلم‌های رقص در غبار و چهارشنبه‌سوری 

    کاویانی فردزاده, الهام؛ مولودی, امیرسعید؛ خرمایی, علیرضا (دانشگاه شیراز, 2024-09-22)
    حضور گستردة استعاره‌های مفهومی در زندگی روزمرة انسان‌‌ها، همواره مورد توجه پژوهشگران حوزة زبان‌شناسی شناختی بوده‌است. اثر حاضر با بهره‌گیری از نظریة استعارة مفهومی لیکاف و جانسون (a۱۹۸۰)،‌ نظریة استعاره‌های تصویری و چندوجهی ...

  • مقایسة صرف فعل در چند گویش مرزی‌ خراسان رضوی 

    ناصح, محمدامین (دانشگاه شیراز, 2024-09-22)
    در گویش­های فارسی خراسان شمالی و حتی رضوی گاه آمیختگی­هایی را با الگوهای زبانی برخی اقوام مهاجر شاهد هستیم که موجب شده اطلس گویشی آن‌ها ناهمگن شود. این در حالی است که نواحی جنوبی استان خراسان رضوی و نیز خراسان جنوبی به جهت ...

  • حالت‌نمایی و نظام حالت در ترکی خلجی رایج در آبادی‌های استان قم 

    مصطفوی, پونه (دانشگاه شیراز, 2024-09-22)
    پژوهش حاضر به بررسی موضوع نشانه­گذاری حالت و نظام حالت با رویکرد رده­شناختی در زبان ترکی خلجی می­پردازد. پیکرۀ پژوهش مستخرج از داده­های موجود در سامانۀ اطلس زبانی ایران است که از طریق مصاحبۀ رو در رو با گویشوران توسط ...

  • نقش عوامل صوتی در تمایز دستوری افعال دو هجایی همسان (در گونة‌ مشهدی) 

    شجاع رضوی, سعیده (دانشگاه شیراز, 2024-09-22)
    در پژوهش حاضر افعال دو هجایی در گویش مشهدی معرفی می‌شوند که حتی به لحاظ جایگاه تکیه نیز کاملاً همسان هستند اما در زمان‌های متفاوت دستوری به کارمی‌روند و گویشوران مشهدی از عوامل صوتی خاصی جهت تمایز این افعال بهره می‌برند. ...

  • کشش جبرانی در ترکی آذربایجانی در چارچوب تسلسل‌گرایی هماهنگ 

    نجف زاده, افشار؛ رضی‌نژاد, سید محمد؛ عطاری, لطیف (دانشگاه شیراز, 2024-09-22)
    کشش جبرانی فرایندی دوبخشی است که در بخش اول آن عنصری حذف و در بخش دوم عنصر دیگری کشیده می­شود. ارائۀ تحلیل یکپارچه از دو بخش این فرایند برای نظریه­های واج‌شناسی مهم است. این پژوهش فرایند کشش جبرانی را در زبان ترکی آذربایجانی ...

  • بررسی تکواژ «تا» فارسی در گفتار و زبان گویشوران آذربایجانی 

    حیدری, عبدالحسین؛ اسفندیاری, شهرام؛ سامانی, ابراهیم (دانشگاه شیراز, 2024-09-22)
    در این پژوهش، نمود آوایی تکواژ «تا» فارسی به ‌‌‌عنوان حرف‌‌ ربط و حرف‌‌ اضافه در گفتار گویشوران ‌‌‌آذربایجانی مطالعه می­شود. داده‌ها از تعاملات زبانی گویشوران مناطق مختلف استان‌های آذربایجان ‌شرقی و اردبیل جمع‌‌‌آوری شده ...

  • متمم های ریشۀ dā در زبان اوستایی و فارسی باستان 

    وحدتی حسینیان, سحر؛ چنگیزی, احسان؛ آموزگار, ژاله؛ ظاهری عبدوند, آمنه (دانشگاه شیراز, 2024-09-22)
    در زبان‏های ایرانی دورة باستان (اوستایی و فارسی باستان) علاوه بر ساختمان تصریفی می­توان روابط نحوی و نقش‏های معنایی هر یک از حالت­های دستوری و حاشیه‏ای را بررسی کرد. در این زبان‏ها، متمم­های فعل که می‏توانند اسم، صفت و یا ...

  • تحلیلی برون‌اسکلتی از فرافکن‌های طبقه‌نما و کمیت‌نمای زبان فارسی با تأکید بر ساخت بخشی 

    سلطانی نژاد, محدثه؛ آهنگر, عباسعلی؛ سیاوشی, هدی (دانشگاه شیراز, 2024-09-22)
    وجود فرافکن‌های طبقه‌نما و کمیت‌نما در گروه حرف تعریف و یا در ساخت بخشی از دهه (1980) میلادی بعد از قائل شدن ویژگی‌های جمله‌ای برای گروه حرف تعریف، مورد توجه دستوریان زایشی قرار گرفته است. با این حال، همچنان فرافکن تلقی ...

  • استعاره‌های مفهومی سورة جمعه؛ رویکردی شناختی-تحلیلی 

    مهرافزا, فرزانه؛ اروجی, محمد رضا؛ رهبر, بهزاد (دانشگاه شیراز, 2024-09-22)
    در زبان­شناسی شناختی مفهوم‌سازی نقش مهمی در شناخت معنی دارد. از دیدگاه لیکاف و جانسون استعاره­های مفهومی، صرفاً اموری زبانی نیستند بلکه سازوکارهایی اندیشگانی هستند که بازنمود آن­ها نه تنها در زبان بلکه در رفتارهای اجتماعی ...

  • مفهوم‌سازی استعاری حجاب در گفتمان رسانه‌ای داخل کشور؛ رویکردی شناختی و تحلیل گفتمانی 

    نوری, زینب؛ شکاریان بهزادی, اکرم (دانشگاه شیراز, 2024-02-20)
    پژوهش حاضر می‌کوشد استعاره‌های مفهومی رایج در گفتمان حجاب را با رویکرد زبان‌شناسی شناختی و براساس دو نظریۀ استعارۀ مفهومی (لیکاف و جانسون، 1980) و تحلیل انتقادی استعاره (چارتریس-بلک، 2004) تحلیل کند. در این پژوهش توصیفی-تحلیلی، ...

View more