تحلیل گفتمانی امر اخلاقی در سیاستگذاری حکومت الکترونیکی ایران

Abstract

اخلاق از آغاز یکی از پایه‌ای‎ترین موضوعات فلسفه بوده و در شناخت آدمی و جهان همواره نقشی بنیادین داشته است. در روزگار نو که با چیرگی فناوری بر همة حوزه‎های زندگی انسان‎ها همراه است نیز پرسش از اخلاق ناگزیر است. اخلاق نیز مانند هر پدیدة انسانی دیگری در زبان رد خود را به‌جا می‎گذارد و در فهم آن بایستی به جنبه‎های زبانی هم پرداخت. نوشتار پیش‌رو در پی بررسی انتقادی اخلاق در قلمرو حکومت الکترونیکی است و این را با روش‎شناسی تحلیل گفتمان پیش می‎برد. به بیانی بهتر، این پرسش پی‌گرفته می‎شود که اخلاق رسمی حکومت الکترونیکی چگونه در زبان پدیدار می‎شود و با دیگر جنبه‎های زندگی اجتماعی چه نسبتی دارد؟ سوگیری پژوهش توصیفی- تحلیلی- انتقادی است و از رهیافت تحلیل گفتمان انتقادی فرکلاف بهره می‎گیرد. با بررسی متن‎های سیاستی، نشان داده خواهد شد که اخلاق در حکومت الکترونیکی پدیداری فنی است و با آموزه‎های نولیبرالیسم همسویی بسیار دارد؛ آموزه‎هایی که سیاست و اداره را یکی می‎سازد.