مطالعۀ توانمندسازی سیاسی شهروندان در سایۀ فناوری‎های نوین

Abstract

در عصر حاضر، فناوری‎های نوین اطلاعاتی و ارتباطی، ضمن فراهم‎آوردن امکانات و شرایطی خاص، توانسته‎اند بر میزان توانمندی‎ها و قابلیت‎های سیاسی شهروندان تأثیرگذار بوده و عرصه‎های نوینی را برای صاحب‎نظران و محققان، به‎منظور مطالعه و بررسی این تأثیرات ایجاد کنند. پژوهش پیش رو در تلاش است تا به شناسایی و تبیین تأثیرات گسترش و نفوذ این فناوری‎های نوین، بر توانایی‎های سیاسی شهروندان بپردازد. مطالعۀ حاضر بخشی از یک پژوهش کیفی با رویکرد نظریه داده‎بنیاد است که شانزده نفر از صاحب‎نظران حوزه‎های ادارۀ دولت و حکومت، فناوری اطلاعات و ارتباطات و علوم سیاسی با روش نمونه‎گیری هدفمند و گلولۀ برفی انتخاب‎شده و در آن شرکت کرده‎اند. داده‎های پژوهش از طریق مصاحبۀ نیمه‎ساختاریافته گردآوری شده و همچنین از روش مقایسه‎ای مداوم استراوس و کوربین و نرم‎افزار NVIVO برای تحلیل داده‎ها استفاده شده است. یافته‎های پژوهش حاکی از آن است که گسترش و نفوذ فناوری‎های نوین در جوامع، از طریق سازوکارهای آگاهی‎بخشی سیاسی و مشارکت سیاسی، به توانمندسازی سیاسی شهروندان منجر می‎شود که مشروح هر یک آنها در این نوشتار تبیین شده است.