شکل گیری هویت قومی و ملی و عوامل اجتماعی موثر بر آن در نزد ساکنان کرج

Abstract

انسان امروزین تحت تاثیر تحولات و دگرگونیهای فرهنگی-اجتماعی درون و برون جامعه ایی، هویت های متعدد ی را کسب نموده است و برخلاف گذشته به موجودی چندساحتی با ابعاد و جنبه های قومی،فرهنگی،ملی،مذهبی و.....تبدیل شده است.فرد زمانی خویشتن را در قوم و گروه قومی اش جستجو می کند و زمانی دیگر ملت و ملیت برایش حائز اهمیت می شود.گاه نیز این دو را با هم و در کنار هم می بیند و بدان ها احساس تعلق و تعهد می نماید.مقاله حاضر با استفاده از تئوری های روانشناسی اجتماعی،جامعه شناسی و مردم شناسی با بررسی دیدگاه های نظری و منابع تجربی در خصوص هویت قومی وملی،چارچوب و الگوی نظری را طراحی و بر اساس آن فرضیاتی را مطرح نموده است.روش تحقیق به صورت تلفیقی بوده که مشتمل بر دو بخش پیمایشی وتاریخی است.جمعیت آماری شامل 404نفر افراد بالای 15 سال متعلق به 6گروه قومی عمده ساکن کرج است.نتایج پژوهش بیانگر وجود تشابهات و قرابت بین هویت قومی و ملی است.نتایج هم چنین بیانگر این است که بعد هویت ملی در افراد قوی تر از هویت قومی است اما این مسأله دال بر ضعف هویت قومی در نزد گروه های قومی نیست.یافته ها نشان می دهد که متغیرهای سن،گستره روابط،میزان استفاده از رسانه و سرمایه فرهنگی اثر مستقیم و فزاینده ای بر شکل گیری هویت قومی و ملی دارند و از سوی دیگر افزایش احساس محرومیت نسبی در افراد تأثیر منفی برشکل گیری این هویت ها دارد.در مجموع 5متغیر فوق حدود 25درصد از تغییرات شکل گیری هویت قومی و ملی در نزد افراد را تبیین می نمایند.