بوطیقای غزل قیصر امین پور

Abstract

قیصر امین‌پور، شاعر برجستۀ معاصر، علاوه بر شعر نو در غزل نیز تبحر وافی، و بیش از قالب‌های سنتی دیگر، در غزل‌سرایی ید طولایی دارد. غزل او سادگی و صراحت خاصی دارد و هیچ تکلف و تصنع خاصی در آن دیده نمی‌شود. غزل او امتداد جریانی در ادب معاصر است که بدان «غزل نو» می‌گویند و بیشتر نزدیک به شعر نو یا نیمایی است. حال و هوای عمدۀ حاکم بر غزل او عبارتند از: بیان حدیث نَفْس، توصیف حالات درونی و شخصی و نیز انتقاد ملایم اجتماعی. او از زبان ساده و تخاطب عادی و یا حتی محاوره برای حصول این بیان بهره می‌گیرد. این نوع شعر، فاقد قیدوبندهای سنتی غزل است؛ چه در حیطۀ محتوا و مضمون و چه در حیطۀ شکل و ساختار. از نظر شکل و ساختار، ابیات این نوع غزل کوتاه، و تمرکز وحدت معنایی شعر، بیشتر بر محور عمودی غزل است. در زمینۀ قافیه‌پردازی نیز به نوآوری‌هایی دست زده‌است و در غزل، بیشتر از ردیف و به صورت فعلی بهره جسته‌است. این مقاله به شیوۀ توصیفی تألیف یافته که با استمداد و استناد به ابزارهای آماری، به تبیین و توضیح بحث پرداخته‌است.