حیله و تقلب نسبت به قانون از طریق عقد صلح

Abstract

عقد صلح در فقه امامیه و حقوق ایران، قلمرو و جایگاه منحصربه‌فردی دارد که برای تحقق حاکمیت اراده فراهم آمده و جولانگاه آزادی اراده است؛ به‌گونه‌ای که از این نظر، نظام حقوقی ایران را از سایر کشورها متمایز می‌سازد. به‌ظاهر، قانونگذار اجازه داده است، اشخاص در قالب عقد صلح، در عین حال که از احکام آمرۀ قانون که در مورد سایر عقود پیش‌بینی شده است، طفره روند، به مقاصد مطلوب خود نیز دست یابند. از همین نقطه، بحث «حیله و تقلب نسبت به قانون از طریق عقد صلح»، مطرح می‌شود. ممکن است در نگاه نخست، پذیرش این مطلب، به‌سادگی ممکن نباشد، چراکه قانون را با شبهۀ لغویت مواجه می‌سازد، اما فقه امامیه و حقوق ایران، اصل این موضوع را پذیرفته است. پژوهش حاضر در مقام بررسی و تحلیل قابلیت عقد صلح، به‌عنوان وسیله‌ای برای حیله و تقلب نسبت به قانون و قلمرو آن، است.