گفتاری در فلسفۀ حقوق شرکت‌های تجاری؛ شرکت‌های تجاری، مخلوق نظمی خودجوش یا نظمی تصنعی؟

Abstract

<em>با تجزیۀ سازمان حقوقی شرکت‌های تجاری سرمایه‌محور، به چهار قاعدۀ بنیادین می‌رسیم: قاعدۀ شخصیت حقوقی مستقل شرکت از سهامدار، قاعدۀ حاکمیت اکثریت سرمایه یا حق رأی، قاعدۀ مسئولیت محدود سهامدار و در نهایت قاعدۀ اختیار تام مدیران. از آنجا که شرکت‌های تجاری، کشف بزرگ و ابزار معجزه‌آسای سرمایه‌داری مدرن نامیده شده و برخی از عناصر آن، مهم­تر از اختراع الکتریسیته و ماشین بخار توصیف شدند، این مقاله با کاوشی در فلسفۀ حقوق، به این نتیجه رسیده است که شرکت تجاری مفهومی مدرن و مخلوق ارادۀ دولت بوده و از طریق توسل به نظریۀ نظم خودجوش و دولت شبگرد </em><em>night watchman</em><em> مطرح‌شده توسط برخی از فیلسوفان اقتصاد و سیاست که دخالت دولت در اقتصاد و حقوق را نمی‌پذیرند، نمی­توان مبانی مشروعیت حقوق شرکت‌ها را تبیین و توجیه کرد.</em>