جبران دولتی خسارت بزهدیده و سیاست جنایی جمهوری اسلامی ایران؛ از «هستها و نیستها» تا «باید‌ها و نبایدها»

Abstract

گرچه امروزه در پرتو اندیشة عدالت ترمیمی و نیز به علت وجود اسناد ارشادی و الزامی بین‌المللی و منطقه‌ای، اصل جبران دولتی خسارت بزهدیده به یکی از ابزارهای مهم سیاست جنایی اکثر کشورهای اروپایی و آمریکای شمالی تبدیل شده است، این موضوع در نظام حقوقی ایران جایگاه مناسب ندارد و آنچه در این باره با تأسیس نهادهای عمومی دولتی و غیردولتی مشاهده می شود، اندیشة حمایت از بزهکار معسر زندانی است تا اندیشة حمایت از بزهدیده. این در حالی است که علی رغم چالش های نظری و عملی، ظرفیت های معطل ماندة قانون اساسی و بهره‌مندی از مبانی فقهی موجود در این باره، می‌تواند جبران دولتی خسارت را در ایران به یک اصل و نه استثنا تبدیل کند.