توسعه یک مدل بهینه سازی ریاضی جهت موازنه سود، زمان و ریسک در زمان‌بندی پروژه

Abstract

امروزه حسابداری پروژه یکی از ارکان مهم سازمان‌ها در جهت انتخاب پروژه‌های سودآور و اجرای آن‌ها با مناسب‌ترین بودجه در زمان مقرر است. به‌طورمعمول بعد از انتخاب پروژه مناسب با استفاده از مدیریت پرتفولیو، مهم‌ترین بخش‌ پروژه، رضایتمندی مشتریان از برنامه‌ریزی بر مبنای افق زمانی پروژه است. زمانی که کارفرما (مشتری) از پیمانکار تقاضا دارد مدت‌زمان پروژه کوتاه‌تر شود، این تقاضا پیامدهای متفاوتی بر روی کیفیت و سود پروژه خواهد گذاشت. در این تحقیق برای حداکثر کردن سود پروژه‌، حداکثر تأخیر در تحویل پروژه می‌بایست حداقل گردد و پروژه‌ در زمان از پیش تعیین‌شده به مشتری تحویل داده شود و همچنین با تقاضای کاهش زمان اتمام پروژه نسبت به برنامه‌ریزی اولیه، ریسک می‌تواند افزایش یابد که منجر به کاهش سود می‌گردد، در این راستا اهمیت مدیریت حسابداری و مدیریت پروژه در کنار هم برای رسیدن به اهداف سازمان به‌خوبی درک می‌گردد. برای حل مسئله ریاضی در ابعاد کوچک از روش اپسیلون محدودیت و در ابعاد بزرگ‌تر از روش الگوریتم فرا ابتکاری ترکیبی ژنتیک- ازدحام ذرات استفاده‌شده است. نتایج حاصل از حل مسئله نشان داد که با کاهش تأخیر در پروژه هم کارفرما و هم پیمانکار دارای منافع بیشتری می‌شوند، لذا هم ریسک پروژه کاهش‌یافته و هم‌سود پروژه افزایش می‌یابد و پروژه نیز در زمان پیش‌بینی‌شده انجام خواهد شد. اما در صورت تعجیل در زمان کل پروژه به ضرر هردو است، زیرا سود پروژه کاهش و ریسک نیز افزایش خواهد یافت.