ارزیابی رویکرد و ابعاد راهبردهای پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی شبکه‌های مجازی با تأکید بر نظم و امنیت پایدار

Abstract

سامان­دهی اجتماعی به کج‎روی­های سایبری و آسیب­های شبکه­های مجازی نیازمند شناخت رویکردها و ابعاد برنامه‌های پیشگیری است. تأکید بر پیشگیری اولیه، توانمندسازی کنشگران، تقویت زمینه خود-کنترلی و تمهید روش‎های مداخلاتی از استلزامات آن برنامه­ها برای رسیدن به نظم و امنیت پایدار است. تاکنون پژوهش­های زیادی انجام شده است که پیشنهادها و راهکارهایی را برای پیشگیری از آسیب­های اجتماعی شبکه­های مجازی ارائه داده­اند. شایسته است آن موارد به ­شیوه­ای روشمند و هدفمند بررسی و ارزیابی شوند. این مقاله تلاش می­کند تا با استفاده از تکنیک فراتحلیل و با تأکید بر مبانی امنیت پایدار و نظم اجتماعی، به ارزیابی و سنخ­شناسی آن‌ها (112 مورد) اقدام نماید. بر اساس یافته­ها، چهار سنخ شامل «ایجابی یا سلبی بودن»، «فراهم­سازی تعاملات در دنیای واقعی»، «تکیه بر نقش و ظرفیت­های کاربران» و «تغییر نگرش به وجوه مثبت فناوری‌های جدید» به­عنوان رویکردهای پیشگیری شناسایی شده­اند. همچنین، ابعاد پیشگیری شامل «فرهنگی-اعتقادی»، «خانوادگی-زناشویی»، «آموزشی-مهارتی»، «پژوهشی-شناختی»، «سیاسی-تقنینی»، «انتظامی-قضایی» و «تکنیکی-زیرساختی» هستند.