سنجش شاخص های مردم سالاری در جمهوری اسلامی ایران (1358-1392)

Abstract

هدف نوشتار حاضر بررسی روند تاریخی مردم‌سالاری بعد از انقلاب اسلامی با بهره‌گیری از الگوی پولیارشی رابرت دال و سنجش شاخص‌های سه‌گانه مشارکت سیاسی، رقابت سیاسی و نظارت سیاسی ازیک‌سوی و ترکیب آن‌ها باهم با استفاده از تکنیک ترکیبی جبر بولی به‌منظور آزمودن سیر تاریخی نامبرده است؛ با تقسیم‌بندی تاریخ بعد از انقلاب اسلامی به چهار مقطع زمانی دوره اول (1357 تا 1360)، دوره دوم (1360 تا 1376)، دوره سوم (1376 تا 1384) و دوره چهارم (1384 تا 1392)، یافته‌های نوشتار حاضر نشان می‌دهد که میزان مردم‌سالاری به جزء در دوره اول که دارای بیشینه بوده در دیگر دوره‌ها سیر تاریخی مردم‌سالاری داری حرکت سینوسی (فرازوفرود) بوده است اما با حرکتی سینوسی به سمت بالا. علی‌رغم وجود آثار فراوانی که عمدتاً به‌صورت کیفی یا به بررسی جنبه‌هایی از این موضوع پرداخته‌اند، نوشتار حاضر در تلاش بوده تا به صورت روشمند و با رویکردی کمی و ترکیبی جنبه‌های مختلف این مهم را مورد بررسی قرار داده و بدین نتیجه دست‌یافته که روند تاریخی مردم‌سالاری در ایران بعد از انقلاب اسلامی در حال بهبود و پیشرفت است و با تأسی از نگاه جامعه‌شناسی تاریخی احتمالاً در آینده نیز چنین خواهد بود.