اثر هیدرومکانیکی توده‌سنگ پی بر پایداری سدهای بتنی وزنی

Abstract

یکی از عوامل مهم و مؤثر در رفتار توده‌سنگ‌های تکیه‌گاهی در سدها، مشخصات هندسی و هیدرومکانیکی درزه‌هاست که نادیده‌گرفتن آن‌ها در طراحی سدهای وزنی ممکن است خسارات جبران‌ناپذیری به وجود آورد یا منجر به طرحی غیراقتصادی شود. در این تحقیق با استفاده از یک روش اجزاء مجزا، پایداری یک سدِ بتنیِ وزنیِ مستقر بر توده‌سنگی با دو و سه دسته درزه مورد ارزیابی قرار گرفته است. این ارزیابی کلیه‌ی لوازم طراحی ــ ازجمله محاسبه‌ی فشار بالابرنده، کنترل واژگونی، کنترل لغزش، کنترل وقوع ترک کششی و ظرفیت باربری پی سنگی با لحاظ‌کردن اثر زاویه‌ی دسته درزه‌ها نسبت به هم و شیب آن‌ها نسبت به افق انجام‌شده ــ را شامل می‌شود. نتایج حاصله نشان می‌دهد که ویژگی‌های هیدرومکانیکی توده‌سنگِ تکیه‌گاه بر توزیع فشار بالابرنده‌ی زیر سد تأثیر زیادی دارد، که خود سهم عمده‌یی در ضریب اطمینان پایداری سد دارد. بدین‌ترتیب بهتر است فرضیات مورد استفاده برای طراحی پی سدهای وزنی در محیط‌های پیوسته در توده‌سنگ‌های تکیه‌گاهی که شامل محیط‌های ناپیوسته‌اند، با احتیاط بیشتر استفاده شوند.