ارزیابی تأثیر افزایش قیمت حامل‌های انرژی بر هزینه‌های بخش حمل‌ونقل و رفاه خانوارهای شهری در ایران

Abstract

در این نوشتار ابتدا با استفاده از دو مدل دادهـستانده (I‌O) و ماتریس حسابداری اجتماعی (S‌A‌M)، تأثیراتِ افزایشِ قیمتِ حامل‌های انرژی بر هزینه‌ی انواع خدمات حمل‌ونقل آبی، هوایی، جاده‌یی و راه آهن، مورد سنجش قرار گرفته است. سپس تأثیر افزایش قیمت حامل‌های انرژی بر هزینه‌ی خدمات حمل‌ونقل درون‌شهری اندازه‌گیری، و اثرات رفاهی اجرای قانون هدف‌مندسازی یارانه‌ها بر دهک‌های هزینه‌یی خانوارهای شهری ارزیابی شده است. نتایج تحقیق گویای آن است که:۱. میزان افزایش هزینه‌ی خدمات حمل‌ونقل بسیار درخور توجه است. هزینه‌ی استفاده از خودرو شخصی ۱۹۵درصد و هزینه‌ی تولید خدمات حمل‌ونقل عمومی در شهرها ۴۸٫۶درصد افزایش خواهد یافت. از این‌رو خانوارها بیش از گذشته از وسایط نقلیه‌ی عمومی استفاده می‌کنند و در درازمدت خودروهای کم‌مصرف جایگزین خودروهای پرمصرف خواهد شد. ۲. جز دو دهک اول، بقیه‌ی دهک‌ها از اجرای طرح متضرر می‌شوند. در این وضعیت لازم است دولت از پرداخت یارانه‌ی دهک با درآمد بالا اجتناب کند.