عوامل مؤثر بر ادراک زیبایی شناختی هنر (مطالعه موردی: دو دانشکده دانشگاه شیراز در سال 97)

Abstract

یکی از مسائل مهم و کلیدی برای شناخت بیشتر حوزه‌ی هنر، تبیین مسائلی است که سبب تفاوت‌ها و شباهت‌ها در واکنش‌های مخاطبان آثار هنری می‌شود. یکی از عوامل تأثیرگذار در این زمینه درک و دریافت مخاطبان از این‌ گونه آثار می‌باشد. ادراک فرآیندی است که سبب شناخت و پردازش اطلاعاتی می‌شود که از اندام‌های حسی به دست می‌آید. در زمینه‌‌ی هنر نیز ادراک زیبایی‌شناختی نقش مهمی را ایفا می‌نماید که در کنار رویکرد فلسفی، از رویکردهای جامعه‌شناختی و روانشناختی نیز در این زمینه بهره برده می‌شود. در پژوهش حاضر به بررسی و تببینِ شباهت‌ها و تفاوت‌های ادراک زیبایی‌شناختی میان دانشجویان دانشکده‌ی هنر و دانشکده‌ی فنی و مهندسی پرداخته شده است. در واقع هدف از این پژوهش تعیین عوامل اجتماعی (سن، جنسیت، طبقه‌ی اجتماعی، قومیت، ارتباط با دنیای هنر) مؤثر بر ادراک زیبایی‌شناختی می‌باشد که روش آن برحسب هدف کاربردی، به لحاظ ماهیّت اکتشافی، و از حیث گردآوری داده‌ها، توصیفی-پیمایشی است. در این پژوهش از روش طبقه‌بندی کیو نیز استفاده گردیده است، روش پژوهشی کیو برای شناخت ذهنیّت‌های افراد نسبت به موضوعات مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد. از یافته‌های مهم این پژوهش، استفاده‌ی متفاوت دانشجویان هنری و غیرهنری از عبارات زیباشناختی می‌باشد. بارهای عاملی به دست آمده نشان دهنده تفاوت معنادار میان شرکت کنندگان برحسب سوابق هنری و همچنین حضور فرد دیگری که در حوزه‌ی هنر در خانواده فعالیت می‌کند، می‌باشد.