ارزیابی کیفیت طرح‌های جامع شهری با رویکرد تلفیقی ISM و ANP (مورد مطالعه: طرح بازنگری در طرح جامع پولادشهر (مصوب ۱۳۹۰))

Abstract

ارزیابی کیفیت طرح‌ها به‌عنوان یکی از رویکردهای کانون توجه مدیران شهری و یکی از روش‌های مؤثر ارزیابی در حین اجرای طرح‌ها مطرح شده‌ است. این اهمیت هم از لحاظ کمک به موفقیت اجرای طرح و هم برای ساختن طرح‌های بهتر در آینده، مورد توجه است. از این ‌رو، این پژوهش «طرح بازنگری در طرح جامع پولادشهر (مصوب ۱۳۹۰)» را به‌عنوان نمونۀ مطالعاتی بررسی کرده ‌است. بدین منظور، چارچوبی برای ارزیابی کیفیت طرح‌های توسعۀ شهری بر مبنای تلفیق دو روش مدل‌سازی ساختاری تفسیری (ISM) و فرایند تحلیل شبکه‌ای (ANP) ساخته شده‌ است. درواقع، پس از استخراج شاخص‌ها از مطالعات نظری، مدل ارتباطات شبکه‌ای بین شاخص‌ها با استفاده از روش مدل‌سازی ساختاری تفسیری ساخته می‌شود و خروجی آن به‌عنوان ورودی فرایند تحلیل شبکه‌ای، در فرایند ارزیابی قرار می‌گیرد. نتایج ارزیابی کیفیت مورد مطالعاتی نشان می‌دهد که این طرح امتیازی متوسط (۶/۴ از ۹) را کسب می‌کند و به‌صورت دقیق‌تر، با دوگانگی در به‌کارگیری روش‌ها و مفاهیمی نظیر برنامه‌ریزی راهبردی، توسعۀ پایدار، جلب مشارکت مردم و چشم‌اندازسازی مواجه است؛ چراکه با وجود مطرح‌شدن این موضوعات در متن طرح، در فرایند تهیۀ طرح توجه چندانی به محتوای آنها نشده است.