شناسایی و بررسی موانع گذار اجتماعی- فنی به سیستم های خورشیدی فتوولتاییک با تاکید بر رژیم برق فسیلی

Abstract

با وجود پتانسیل بسیار بالای ایران در تولید برق از سیستمهای خورشیدی فتوولتاییک، انتشار این سیستم‌ها بسیار کند است. پژوهش حاضر که در بازه ی زمانی1397-1395صورت گرفته، با ترکیب رویکردهای چند سطحی و نظام نوآوری فناورانه، در پی شناسایی و بررسی موانعی برآمده که رژیم اجتماعی – فنی برق فسیلی ایران در بستر تاریخی و فرهنگی خود موجبات عدم گذار به سیستم های خورشیدی فتوولتاییک را فراهم آورده اند. بدین منظور، در مرحله نخست، ابتدا پس از مرور ادبیات، مصاحبه با خبرگان و سپس تحلیل مضمون داده های حاصله، موانع گذار با تاکید بر رژیم شناسایی شدند و سپس از تکنیک دلفی فازی جهت آزمون نتایج و خبره سنجی استفاده گردید که نهایتا 10 مانع در 4 دسته‌ی اقتصادی، نهادی، سیاسی و فنی طبقه بندی شدند که از جمله‌ی آنها می‌توان به کنترل بازار توسط رژیم حاکم، بکارگیری استراتژی های گفتمانی ، تنظیم مقررات و استانداردها و ... اشاره کرد. در مرحله‌ی دوم نیز مصاحبه با خبرگان و استفاده از روش تحلیل و توسعه گزینه‌های استراتژیک (سودا) مشخص کرد که این موانع بیشترین تاثیر را بر کارکردهای مشروعیت‌بخشی، تخصیص منابع و جهت دهی به سیستم داشته اند. در نهایت نیز تعدادی سازوکار برای غلبه بر این موانع پیشنهاد گردید.